ANKARA
Ilısu Barajı ve HES Projesi Kültürel Varlıkları Koruma ve Kurtarma Çalışmaları kapsamında, Türkiye’de ilk defa uygulanan sistemle, Ilısu Baraj Göl Alanı’ndan çıkarılarak, Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı’na taşınan Batman’daki tarihi Zeynel Bey Türbesi’nin yerleştirme süreci tamamlandı.
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, DSİ Genel Müdürlüğü Konferans Salonu’ndan, Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanına taşınan Zeynel Bey Türbesi‘nin yeni yerine konulmasına ilişkin Batman’da yapılan törene video konferans aracılığıyla bağlandı.
Bakan Eroğlu, bağlantı öncesi yaptığı konuşmada, türbenin taşınmasının kendisini çok heyecanlandırdığını belirtti.
Güneydoğu Anadolu’nun en büyük projelerinden biri olan Ilısu Barajı ile yıllık 4 milyar 120 milyon kilovatsaat elektrik üretileceğini anlatan Eroğlu, barajı yaparken kültür varlıklarının korunması konusunda dünya tarihine geçecek bir proje kararı aldıklarını, bu kapsamda arkeolojik çalışmaları başlattıklarını kaydetti.
Barajın gövde dolgusunun 24 milyon metreküp olduğunu ifade eden Eroğlu, bu sene bitecek barajda 2018’de su tutulacağını açıkladı.
“Hasankeyf o bölgenin kültür hazinesinin sergilendiği mekan”
Bakan Eroğlu, Hasankeyf’in yeni yerinin, mevcut Hasankeyf’in karşısında, yeşilliğin bulunduğu 3 bin dekarlık alanda oluşturulduğunu aktardı.
Bütün kurumların görüşünü alarak imar planı hazırladıklarını vurgulayan Eroğlu, yarım adaya da kültür varlıklarının sergileneceği kapalı ve açık müze inşa ettiklerini, tahrip edilen Artuklu Köprüsü’nün benzerini de yapacaklarını anlattı.
Yeni konutların 160 metrekare olduğunu, kaymakamlık binasının, bin 350 metrekarelik hastanenin inşa edildiğini bildiren Bakan Eroğlu, Hasankeyf Camisi’nin de Artuklu mimarisine uygun yapıldığını ifade etti.
Bakan Eroğlu, ticaret merkezinin Mısır Çarşısı’na benzer şekilde projelendirildiği bilgisini de paylaştı.
Eroğlu, “Hasankeyf’in tamamı sular altında kalmıyor. Yukarı şehir dediğimiz tarihi mekanlar tamamen suların, göl alanının dışında. Tarihi eserlerin yüzde 80’den fazlası orada. Sular altında kalacak tarihi eserleri de tamamen taşıyacağız.” diye konuştu.
Hasankeyf’in o bölgenin muhteşem kültür hazinesinin sergilendiği mekan haline geleceğini anlatan Eroğlu, Zeynel Bey Türbesi’nin yanı sıra, Er Rızk Camisi, Süleyman Han Camisi‘nin mimari unsurları, Koç Camisi‘nin mimari unsurları, Kızlar Camisi, Orta Kapı, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi’ni taşıyacaklarını bilgisini verdi.
Türbenin taşındığı alanda depreme karşı koruyucu tedbirler aldıklarını bildiren Eroğlu, Kültür ve Turizm Bakanlığının da türbe taşınmadan önce güçlendirme çalışması yaptığını ifade etti.
“Mühendislik ile tarih bilincinin bir araya geldiği bir hikaye”
Kültür ve Turizm Bakanı Avcı da emeği geçenlere teşekkür ederek, başladığı konuşmasında, eski Türkiye’den kalma kötü bir alışkanlığın bulunduğunu, yapılan güzel çalışmaların anlatılması konusunda becerikli olunamadığını belirtti.
Avcı, “Burada gerçekten dünya çapında bir iş başarılıyor. Biz bunu herhangi bir taşınma hadisesi gibi, neredeyse elde bir kabul etmeye çok yatkınız. Sanki dünyada her gün böyle şeyler oluyormuş, başkaları her gün böyle şeyler yapıyormuş da biz de onlardan bir tanesini burada yapmışız gibi. Dünyada her gün böyle şeyler olmuyor. Bu dünyada bir ilk. Gerçekten bir mühendislik harikası bir tarafıyla, diğer tarafıyla da Türkiye Cumhuriyeti’nin ve Türk milletinin tarihi eserlerine verdiği değerin gösterdiği kadir kıymetin de bir nişanesi. Dolayısıyla mühendislikle tarih bilincinin böylesine bir araya geldiği bir hikaye var burada. Biz bunu çok sıradan bir hikayeymiş gibi kabullenmeye de çok yatkınız. Sıradan bir hikaye değil.” ifadelerini kullandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığının Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet ve Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün iş birliğinde, değişik hedef kitlelerine yönelik, türbenin taşınmasına ilişkin belgesel, oyun ve oyuncaklar hazırlanacağını anlatan Bakan Avcı, böylece çocukların bu çalışmanın nasıl yapıldığını göreceğini kaydetti.
Avcı, Zeynel Bey Türbesi’nin tarihteki yerinin yanı sıra taşınma sürecine konu olması itibarıyla ayrıca değer kazandığını bildirdi.
Muhabir: Merve Yıldızalp