ANKARA – Yeşim Sert Karaaslan
Polen, ev tozu akarları, evcil hayvan döküntüleri gibi nedenlere bağlı ortaya çıkabilen, “saman nezlesi” olarak bilinen alerjik rinit gelişiminde sigara dumanına maruziyetin risk faktörleri arasında bulunduğu, mukozanın duyarlılığını artıran dumanın olumsuz etki yaratabildiği belirtildi.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Toprak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, alerjinin vücuttaki bağışıklık sisteminin bakteri ve virüs yerine polen ya da ev tozu gibi zararsız maddelere karşı aşırı bir reaksiyon vermesiyle oluştuğunu anlattı.
Alerjenler solunum yoluyla taşındığından en ciddi tepkinin üst ve alt solunum yolunda ortaya çıktığını belirten Toprak, alerjenlerle ilk karşılaşılan yerin burun olduğunu ifade etti.
Burunda oluşan reaksiyonun “alerjik rinit” olarak tanımlandığını dile getiren Toprak, burun tıkanıklığı ve akıntısı, şiş göz kapakları, ağız, boğaz ve yüzde kaşıntı, boğaz ve baş ağrısı, kuru öksürük, yüz ağrısı veya hassasiyeti, işitme, koku alma ve tat hissinde azalma, yorgunluk ve göz altında morarmayla kendini gösterdiğine dikkati çekti.
Alerjik rinitin mevsimsel olabildiği gibi yıl boyu da sürebildiğini vurgulayan Toprak, sık görülen alerjenlerden ağaç, çimen ve ot polenlerinin mevsimsel şikayetler oluşturduğunun altını çizdi. Toprak, kapalı ortam alerjenlerinden ev tozu akarları, evcil hayvan döküntüleri ve mantar sporlarının ise devamlı alerji nedeni olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Toprak, mesleğe bağlı olarak da alerjik sorunların görülebildiğine vurgu yaptı.
Alerjik rinitin viral soğuk algınlığı ya da viral ve bakteriyel olan sinüzitten ayrıldığı için tedavi yöntemlerinin de farklı olduğuna dikkati çeken Toprak, cilt testleri ve kan tahlillerinin tanı konulmasında yol gösterici nitelik taşıdığını söyledi. Toprak, “Risk faktörleri arasında ailede alerji olması, cilt ya da gıda alerjisi varlığı, sigara dumanına maruz kalma, hava kirliliği, erkek cinsiyet, kalabalık ortamda yaşama ve sık enfeksiyon sayılabilir. Burun muayenesinde ise şeffaf akıntı ve soluk renk görülebilir.” diye konuştu.
Sigara dumanına maruziyetin alerji için risk faktörlerinden biri olduğunun altını çizen Toprak, “Sigara dumanı, mukozanın duyarlılığını artırarak olumsuz etki yaratabiliyor. Çünkü, sigara dumanı, alerjik yolla veya tahrişle solunum yollarını uyarabiliyor. Dumana maruziyet hem alerjik hastalığın şiddetini artırabiliyor hem de alerji gelişmesine katkıda sağlayabiliyor.” bilgisini aktardı.
“Alerjenle temas kesilmeli”
Alerji tedavisinde kişisel faktörlere bağlı birçok değişik uygulama yapıldığını ancak değişmeyen tek ve kesin noktanın alerjenle hastanın temasının kesilmesi olduğunu vurgulayan Toprak, “Alerjenle temasın kesilmesi yöntemleri arasında halıların kaldırılması, özel yastık kılıfları, havalandırma aparatları gibi birçok girişim vardır. Koruyucu önlemlere rağmen şikayetler hastanın hayatında önemli bir yer tutuyorsa doktor kontrolünde ilaç tedavisi ve aşı uygulamaları yapılmalı.” dedi.
Toprak, alerjik rinit tedavisinin doktor kontrolünde ve uzun süreli olduğunu anlatarak, şunları kaydetti:
“Periyodu belirli olan alerjik rinitlerde o dönem için semptomları kontrol altında tutmak için ilaç kullanılabilir. Böylece alerjinin şiddeti azalır. Polen dönemi başlamadan önce tedaviye başlayıp bitene kadar devam etmek semptomların şiddetini belirgin olarak azaltacaktır. Burundan kullanılan steroidli spreylerin doğru kullanılarak burun mukozasına eşit olarak dağılımı sağlanmalıdır.”