Uzun zamandır büyük tartışmalara neden olan, bazı çevrelerin şiddetle karşı çıktığı derhsane düzenlemesinin ayrıntıları ortaya çıktı. Bakanlık taslak metnini hazırladı.
Milli Eğitim Bakanlığı, “öğretmen seçiminden, öğretmen atamasına, bakanlık teşkilat yapısından dershanelere” kadar eğitim sistemini kökten değiştirecek reform taslağı hazırladı. Taslak, dershaneler için 3 ayaklı dönüşüm öngörüyor, öğretmenlere kariyer planlaması getiriyor ve milli eğitimde yeni çalışma sistemi hedefliyor. Sabah gazetesinden Safure Cantürk, Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın, 18 Kasım Pazartesi günü Bakanlar Kurulu’na sunması beklenen taslağa ulaştı. Eğitim reformu kapsamında düşünülen başlıklar şöyle:
Özel okula dönüşene teşvik
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın eğitimde adaletsizliğe neden olduğu gerekçesiyle özel okula dönüştürüleceğini açıkladığı dershaneler 2013-2014 eğitim öğretim yılı bitiminde faaliyetlerini sona erdirecek. Milli Eğitim Bakanlığı 30 Haziran 2014 tarihine kadar başvuran dershaneleri özel eğitim kurumuna dönüşme kapsamına alacak. Özel okula dönüşme kriterlerine uygun dershanelere Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşvikler verilecek. Bunlar arasında arsa tahsisi, vergi indirimi ve ucuz kredi sağlanması yer alacak.
2 yıllık geçiş
Özel okula dönüşmek isteyen ancak kriterleri uygun olmayan dershanelere iki yıllık geçiş dönemi tanınacak. Bu kapsamda, mevzuatta öngörülen şartları karşılamaları kaydıyla geçici izinle eğitim kurumu olarak faaliyet gösterecekler. İki yıllık sürenin bitiminde özel okul şartlarını karşılayamayan okulların geçici izinleri iptal edilecek. Bu durumdaki kurumlar, teşvik uygulamaları kapsamında yararlandıkları eğitim ve öğretim desteği ile istisna, muafiyet ve hakların parasal tutarını devlete geri ödeyecekler.
Dershanelere açık lise formülü
Hemen özel okula dönüşemeyecek durumdaki dershanelere iki yıl için açık lise statüsü kazandırılacak. Halen açık lisede okuyanlara devlet sadece ders kitabı verirken yeni uygulama ile açık lisede okuyan öğrencilere belli bir süre yüz yüze eğitim alma şartı da getirilecek. Devlet, bu kurumlardan hizmet satın alacak.
Dershane öğretmeni devlet okuluna
Dershane öğretmenleri açıkta bırakılmayacak, devlet istihdam edecek. Faaliyetleri sona eren dershanelerde en az 5 yıl çalışmakta olan eğitim personeli KPSS’ye girme şartı aranmaksızın, kadro ve ihtiyaçlar dikkate alınarak sözlü sınavla Bakanlık kadrosunda öğretmen olarak atanacak.
Ücretsiz halk eğitim merkezleri
Liseden mezun olan ve üniversiteye hazırlanan öğrenciler için Halk Eğitim Merkezleri’nde devletin imkanlarıyla kurs verecek. Bu kurslar tüm öğrenciler için ücretsiz olacak.
Mesleki kurslara izin
Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nda geçen dershane ve öğrenci etüt eğitim merkezleri ile ilgili tanımlar ve düzenlemeler kaldırılacak. Bunun yerine “Çeşitli Kurslar” başlığı ile “Ortaöğretime veya yüksek öğretime giriş sınavlarına veya bu sınavlar kapsamındaki derslere hazırlık niteliğinde olmamak üzere kişilerin sosyal, kültürel ve mesleki alanlarda bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerini geliştirmek veya isteklerine göre serbest zamanlarını değerlendirmek üzere faaliyet gösteren özel öğretim kurumları” ifadesi getirilecek. Dershanelerin kapatılması sadece ortaöğretim ve üniversiteye hazırlık kurslarını kapsarken başta KPSS, ALES, yabancı dil, ehliyet gibi diğer kurslar hizmet vermeye devam edecek.
Öğrenciye destek
Dönüşecek kurumlardaki öğrenciler için Bakanlar Kurulu kararıyla iki yıl süreyle eğitim ve öğretim desteği sağlanacak. Ayrıca özel okula dönüşen dershanelerden bakanlık eğitim hizmeti satın alacak. Devlet, özel okulların kontenjanlarını dolduracak. Başarılı ancak yoksul öğrencilerin eğitimi özel okullarda yaptırılacak. Bunun karşılığında özel okullara öğrenci başına katkı payı verilecek.
Azınlık okulları herkese açılıyor
Demokratikleşme programı kapsamında azınlıkların toplumun tamamı ile kaynaşabilmesi için azınlık okullarında yalnızca azınlık mensubu değil tüm vatandaşların çocukları okuyabilecek.
Kariyer için ÖSYM sınavı
Kariyer basamaklarını geçmek için ÖSYM tarafından yılda bir kez yapılacak sınavlara girilecek. Sınav puanının yüzde 50’si ile kıdem, eğitim, bilimsel, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler, iş başarısı puanları ve sınav sonuçlarının ortalama yüzde 50’si esas alınacak. Kariyer basamaklarında yükselecekler değerlendirme puanlarına göre başarı sıralamasına alınacak. Değerlendirmeye alınmak için sınav tam puanının en az yüzde 60’ını almış olmak şartı aranacak. Tezli Yüksek lisan mezunları uzman öğretmenlik, doktora mezunları ise başöğretmenlik için sınav şartı aranmayacak. Bu öğretmenler diğer ölçütlere göre değerlendirilecek.
Soru hazırlayana ücret
Bakanlıkça yapılan sınavlarda soruları hazırlayanlar, inceleyenler, sınav başvuru merkezi ve koordinatörlerinde görev alanlara, sınavlarda görev alanlara ayrıca ücret ödenecek. Ayrıca bakanlığa incelenmesi amacıyla sunulan taslak ders kitapları, diğer ders araç ve gereçleri karşılığı tahsil edilerek döner sermaye hesabına yatırılacak. Bedel tutarını bakanlık tespit edecek. Sınav ücretlerinin belirlenmesinde ÖSYM’ye verilen yetki kaldırılarak MEB’e tahsis edilecek.
‘Temel olan kağıt-kalem’
Mili Eğitim Bakanı Nabi Avcı, 1. Çocuk ve Medya Kongresi’ne katılarak toplantı moderatörlüğü yaptı. Eğitimde temel gereçlerin kalem ve kağıt olduğunu ifade eden Bakan Avcı, “Okullarda tablet dağıtım törenlerine katılıyorum zaman zaman. Tabletleri gençlerimize verirken, öncelikle bunun sadece bir araç olduğunu ve bazı şeyleri biraz daha hızlı ve kolay yapmamızı sağlayacak bir araç olduğunu söylüyorum. Temel olan kâğıt ve kalemdir” ifadelerini kullandı. Üretkenliğin dışa vurumunun kalemler olduğunu vurgulayan Avcı, “Tablet bilgisayarlarımız olsun, derslerimizi işlerken bazı konuları izlerken, paylaşırken, veri alırken kullanalım. Ama bizim gerçek üretkenliğimizi ilk dışa vuracak olan ilk başvuracağımız alet bu alçak gönüllü kalemlerimizdir” şeklinde konuştu.