İSTANBUL – HANDAN GÜNEŞ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan konut satış istatistiklerine göre, ülke genelinde 2017’de satılan konut sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 5,1 arttı ve 1 milyon 409 bin 314 oldu.
Yabancılara yapılan konut satışları ise önceki yıla kıyasla yüzde 22,2 artarak 22 bin 234’e yükseldi. Böylece konut satışında yerli ve yabancılardan tüm zamanların rekoru kırıldı.
Geçen yıl yaşanan yüksek artışı sevindirici bulan sektör temsilcileri; arsa maliyetlerinin ve faizlerin düşürülmesi, devlet teşvikleri ve kampanyaların sürmesi, bankaların konut kredisi taleplerine olumlu dönmesinin yanı sıra yeni finansal çözümlerin gerçekleşmesi durumunda bu yıl da satışlardaki yükselişin süreceğini tahmin ediyor.
“Yabancıya satışın artarak süreceği kanaatindeyiz”
AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, 2016 yılında gerçekleşen 1 milyon 341 bin 453 konut satışını hem ülke ekonomisi hem de Türk milletine olan inançla geçeceklerini söylediklerini anımsatarak, “2017 yılı için koyduğumuz 1 milyon 400 bin satış hedefini tutturmuş olmanın mutluluğunu yaşamaktayız.” dedi.
Yabancıya konut satışlarının düzenli bir biçimde arttığına işaret eden Elmas, “2017 yılında yabancıya konut satışında 2016 yılına göre rekor seviyede konut satışı gerçekleştirdik. 2018 yılında da yabancıya satışın artarak süreceği kanaatindeyiz. Yabancıya satıştaki yükseliş, gayrimenkul sektörünün Türk ekonomisine katkısının devam ettiğinin en önemli göstergesi.” yorumunu yaptı.
Elmas, 2018 yılında gayrimenkul sektörünün yüzde 5 büyüyeceği öngörüsünde bulunarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“2017’de Türkiye ekonomisinin lokomotifi olmayı sürdüren gayrimenkul sektörü 2018’de de lokomotif olmayı sürdürecek. Alternatif finansman modellerinin gelişmesiyle orta ve alt gelir grupları da konut satın alma imkanı bulacak. Gayrimenkul sertifikası için biz de elimizi taşın altına koyacağız. Gayrimenkul sertifikalarının aktif kullanılmaya başlanmasıyla konut almak isteyen çok daha geniş bir tabana ulaşabileceğiz.”
Bina inşaat maliyetlerinin geçen yıla göre yüzde 19 arttığını vurgulayan Elmas, “Bu maliyet artışlarına rağmen konut üreticilerinin fiyatlarında bir değişiklik olmadığı düşünülürse, konut alıcıları ve yatırımcılarının konut alımı için harekete geçmelerinde fayda görüyoruz.” diye konuştu.
“Faiz oranlarında gerçekleşecek bir düşüş yükselişi destekleyecek”
Haldız İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Haldız ise Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olan inşaat sektöründe hükümetin aldığı destekleyici kararlarla birlikte konut satışında 2016 yılında kırılan rekorun 2017 yılında yeniden kırıldığını anımsattı.
Haldız, “Konut satışında yaşanan yükselişin ülke ekonomisinin her geçen gün büyümesi ve refah düzeyinin artması ile doğru orantılı olduğu tartışılmaz bir gerçektir.” dedi.
Bununla birlikte yabancılara yapılan konut satışında yaşanan artışın yapılan yasal düzenlemelerin yanı sıra yabancı yatırımcıların Türkiye’ye olan güveninin de bir kanıtı olduğunu dile getiren Haldız, “2018 yılında da yükseliş trendinin devam edeceğini düşünüyoruz. Bununla birlikte konut faiz oranlarının yüksek olması orta ve dar gelirli vatandaşın konut sahibi olmasını zorlaştırmaktadır. Faiz oranlarında gerçekleşecek bir düşüşün bu yükselişi destekleyeceğini ve üreticinin elinde bulunan stokun erimesinde büyük etkisi olacağını düşünüyoruz.” şeklinde konuştu.
“Rekor, genç Türkiye’nin demografik yapısını yansıtıyor”
Fuzul Grup Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Eyüp Akbal da Türkiye’de 2017’de satılan konut sayısının bekledikleri bir rekor olduğuna işaret ederek, “Konjonktürel olarak bölgemizde oldukça sıkıntılı durumlar oluşmuş olsa da konut satışında kırdığımız rekor, hem ülkemizin potansiyelini, hem oldukça genç olan yaş ortalamamızı hem de ne kadar enerjik bir nüfus olduğumuzu fazlasıyla ortaya koyuyor.” dedi.
Akbal, Türkiye’nin bu konut satış rakamı ile aynı zamanda Avrupa’nın da en fazla konut satan ülkesi konumunda olduğunu aktararak, şunları söyledi:
“Rekorda; uzun vadeli konut kredisinde başlangıç rakamı olan yüzde 25 tutarındaki sermayeyi sağlama zorunluluğunun yüzde 20’ye indirilmesi, KDV ve damga vergisi muafiyeti ile konut alımında yüzde 15 devlet desteği uygulanması etkili oldu. Özetle devlet ekonominin en yüksek hızla işleyen çarkının yavaşlamaması için her türlü fedakarlığı yaptı.
“Arsa maliyetleri ve faizlerin düşürülmesi ile satışlar daha da artacak”
Nuhoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nuhoğlu ise satış paylarında en etkili olan illerin İstanbul, Ankara ve İzmir olduğunu belirterek, “Bizim de Nuhoğlu İnşaat olarak bu bölgelerde projelerimiz mevcut. İstanbul’da Yenitepe Kadıköy, İzmir’de Yenitepe İzmir ve Ankara’da Cubes Ankara projelerimizden 2017’nin son çeyreğinde 300 milyon liralık bir satış gerçekleştirdik. Gerçekleştirdiğimiz satışlar TÜİK verilerini doğruluyor.” diye konuştu.
Orta ve alt gelir grubuna yönelik çalışmalar konusunda bir takım önlemler alınabileceğini kaydeden Nuhoğlu, “Özellikle arsa maliyetlerinin ve faizlerin en az yüzde 0,60’lara düşürülmesi ile bu satış rakamları daha da artacaktır. 2018’in Türkiye için daha iyi bir yıl olacağını düşünüyorum.” yorumunu yaptı.
“Saatte satılan konut sayısı 150’nin üzerinde”
Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi ve Üst Yöneticisi (CEO) Özen Kuzu, son 10 yıllık döneme bakıldığında konut satışlarının 3 katına çıktığını belirterek, “Saatte satılan konut sayısı ise 150’nin üzerinde gerçekleşti.” dedi.
Yabancıya yapılan konut satışlarındaki artışın en önemli sebebinin, Türkiye’de 1 milyon dolarlık ev alan, 2 milyon dolarlık yatırım yapan, 3 milyon dolarlık hesap açanlara vatandaşlık hakkının verilmesi olduğunu aktaran Kuzu, şunları kaydetti:
“Hükümetimiz tarafından yürütülen Kanal İstanbul, 3. Havalimanı gibi mega projelerin de yabancı yatırımcıyı ülkemize çektiği tartışılmaz bir gerçek. Devletimizin konut satışına teşviki, faiz indirimleri, tapu harcı ve damga vergisindeki indirimler ile sektörümüz 2017’de ivme kazandı. Düzenlenen kampanyalar, lansmanlar ve firmaların uyguladığı cazip ödeme koşulları ile gayrimenkul sektörü 2017’yi rekorla kapattı.”
“Dünya standartlarının üzerinde konut inşa ediliyor”
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Melih Tavukçuoğlu da yıl içerisinde gerçekleştirilen KDV indirimleri, konut fiyatlarının düşmesi ve markalı büyük konut projelerinin yanı sıra Emlak Konut gibi kurumların yapmış olduğu kampanyaların konut satışını tetiklediğini aktararak, şunları kaydetti:
“2018 yılında da bu ivmenin devam etmesi için sektör olarak bazı önlemleri almamız gerekiyor. Döviz kurundaki belirsizliğe karşı yerli inşaat malzemelerinin üretimi ve tüketimi yaygınlaştırılmalı, lüks konut üretimine bir sınırlama getirilmeli, arsa maliyetlerindeki oransız artışa bir çözüm getirilerek daha uygun maliyetli konutlar üretebilmeliyiz.
Çünkü konut rakamlarına baktığınız zaman özellikle 750 bin TL’den itibaren konut satışlarında bir yavaşlama söz konusu. Ayrıca banka kredi oranları yaklaşık yüzde 1,25’e dayanmış durumda. Banka da kredi vermek istemiyor, konut alıcısı da kredilerden uzak duruyor. Faiz oranlarının mutlaka 0,80-0,90 bandına inmesi gerekiyor.”