ABUJA
Nijerya’da Boko Haram örgütüne karşı son yıllarda düzenlenen etkili operasyonların ardından örgütün merkezi tamamen ele geçirilirken örgüt militanları sivillerin arasına karışarak silahlı ve bombalı saldırılarına devam ediyor.
Ülkenin kuzeydoğusunda bulunan Borno eyaletindeki “Lafiya Dole Operasyonu”nu yürüten Tümgeneral Rogers Nicholas, örgütün “kalbi” olarak bilinen Sambisa ormanındaki son bölgenin de ele geçirildiğini açıkladı.
Tümgeneral Nicholas, “Boko Haram lideri Ebubekir Shekau grubunun kalbini ve ruhunu yok ettik.” dedi.
Örgüt üyelerini teslim olmaya çağıran Tümgeneral, “Kaçacak hiçbir yer yok, teslim olun çağrısını yeniden yapıyoruz, aksi takdirde süreç kendileri için daha zor olacak.” diye konuştu.
Örgüte karşı alınan önemli zaferlere rağmen örgüt militanları ise sivillerin arasına karışarak saldırılarına devam ediyor. İntihar eylemi şeklinde düzenlenen bu saldırılarda cami, okul, pazar yeri ve güvenlik güçleri hedef alınıyor.
Yetkililer ise halkın arasına karışan Boko Haram örgütü üyelerine karşı insanları uyararak dikkatli olunması ve şüpheli durumda güvenlik güçlerini bilgilendirmeleri uyarısında bulunuyor.
Boko Haram: Batılı eğitim haramdır
Örgüt, Nijerya’nın Borno eyaletini merkez üs olarak kullanarak Nijerya, Nijer, Çad ve Kamerun sınırının kesiştiği ve Hausa, Kanuri ve Fulani dillerinin konuşulduğu bölgede “Selef Yöntemi Üzerine Ehl-i Sünnet Davet ve Cihat Cemaati” adıyla kuruldu.
“Boko Haram” olarak isimlendirilen örgüt, Batılı eğitime karşı olduğu için bu isimle biliniyor.
Örgütün kurucusu Muhammed Yusuf mevcut şeriat uygulamasının yetersiz olduğunu, gerçek şeriatın İslam devletinin kurulmasıyla mümkün hale gelebileceğini savunuyordu.
Selefi düşüncelere sahip Yusuf, 2002’den itibaren eğitimlerini ve hükümete yönelik eleştirilerini artırdı. Güvenlik güçleriyle örgüt üyeleri arasında 2003 yılında yaşanan ilk çatışma kısa sürdü.
2008 yılından itibaren güvenlik güçleriyle silahlı çatışmaya giren örgüt 2009 yılında silahlı eylemlerini arttırdı. Çatışmalarda yüzlerce örgüt üyesi öldürüldü ve gözaltına alınan Muhammed Yusuf da karakolda öldü.
2010 yılından itibaren saldırılarını yeniden arttıran örgüt, pazar yerleri, okullar, camiler, hükümet binaları, askeri bölgeler gibi sivil ve resmi hedeflere yönelik saldırılarını arttırdı.
Örgütün en ses getiren saldırılarından biri de 2011 yılında başkent Abuja’daki Birleşmiş Milletler binasına yönelik düzenlenen saldırı oldu. Bomba yüklü araçla düzenlenen bu saldırıda onlarca kişi yaşamını yitirdi.
2011’de devlet başkanlığı seçimlerinin Goodluck Jonathan tarafından kazanılmasından sonra örgütün saldırıları ülkenin orta ve güney eyaletlerinde de etkisini hissettirdi.
2012 ve 2013 yıllarından itibaren örgütün Müslümanları hedef almaya başlaması ve birçok camiye bombalı saldırı düzenlemesi dikkati çekti.
Ülkenin kuzey doğusunda bulunan Borno, Adamawa ve Yobe eyaletlerinde etkili olan örgüt bu tarihlerden itibaren cami, kilise, pazar yeri, güvenlik güçleri gibi resmi ve sivil hedeflere saldırılar düzenledi.
Boko Haram örgütünün dünya gündemine geldiği en önemli olay ise 2014 yılında Chilbok kentinde bir okula düzenlenen baskın ile kaçırılan kız çocukları oldu. Baskında 276 kız çocuğu örgüt mensuplarınca kaçırıldı.
Hakkında birçok kez öldü iddiaları ortaya atılan Ebubekir Shekau, 2015 yılından itibaren örgüt içerisinde gücünü arttırdı ve örgütün lideri olarak kabul edildi.
Örgütün bilançosu ağır
Kamerun ve Nijerli askeri yetkililere göre 2015 yılında DEAŞ’a biat ettiğini ilan eden Boko Haram örgütü 20 binden fazla kişinin ölümünden sorumlu tutuluyor.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, örgütün eylemleri sebebiyle büyük bölümü Nijeryalı 7,7 milyon kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Ülkenin kuzeydoğusunda bulunan Adamawa, Borno ve Yobe bölgelerinde Boko Haram tarafından 2009’dan bu yana düzenlenen saldırılar nedeniyle bin 400 okul kapatıldı ve 400 sağlık merkezi ise kullanılmaz hale geldi.
BM’ye göre, bölgede uzun zamandır devam eden saldırılar nedeniyle yaklaşık 2,5 milyon çocuk hem fiziksel güvenlik hem de psikososyal refaha ihtiyaç duyuyor.
Muhabir: Gökhan Kavak