İSTANBUL
Terör örgütü PYD/PKK, Zeytin Dalı Harekatı ile sıkıştırılması üzerine, Beşşar Esed rejimi ile Afrin’de iş birliği görüşmelerine hız verdi.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) Afrin’de kuzey, batı, kuzeybatı, güneybatı ve doğu yönlerinde 70’ten fazla noktayı ele geçirmesi üzerine PYD/PKK iyice sıkıştı.
Bunun üzerine örgüt, kendini korumaya alabilmek için Esed rejimiyle müzakere trafiğini yoğunlaştırdı.
Geçen hafta içinde, İran destekli Hizbullah’a yakınlığıyla bilinen Mayadin televizyon kanalı, PYD/PKK’nın Afrin’i Esed rejimine devretmesi için ilk görüşmeyi yaptıklarını öne sürmüştü.
AA muhabirlerinin yerel kaynaklardan edindiği bilgilere göre, Halep’in kuzeyindeki Şehba kasabasında Rusya’nın aracılığıyla bir araya gelen terör örgütü PYD/PKK ile Esed rejimi arasındaki toplantıda uzlaşma sağlanamadı.
Silah bırakmada anlaşamadılar
Esed rejimi, Afrin’deki tüm PYD/PKK üyesi teröristlerin silahlarını bırakarak teslim olması şartı koşarken, örgütün bunu kabul etmediği, görüşmelerin süreceği öğrenildi.
Rejim, konuya ilişkin sessizliğini korurken, PYD/PKK’nın sözde Afrin sorumlusu, örgütün yayın organında, Türkiye’ye karşı destek vermek isteyenleri geri çevirmeyeceklerini belirtti.
Sözde sorumlu, kimseyi resmi olarak Afrin’e davet etmediklerini iddia etti.
Ancak Kuzey Irak’ta yayın yapan Kurdistan24 televizyon kanalına konuşan sözde Cezire kantonu savunma heyeti sorumlusu Rezan Gilo, rejim ile Afrin’in sınırlarının korunması için müzakere içinde olduklarını kabul etti.
Gilo, rejimin silahları teslim almak istediği için anlaşmanın sağlanamadığını da söyledi.
Menbiç modeli gündemde
Esed rejimi, Fırat Kalkanı Harekatı sırasında da Bab ilçesinin batısında TSK ve ÖSO ile PYD/PKK arasında yaşanan çatışmalarda terör örgütüne yardımcı olmuştu.
Türkiye’nin Menbiç’e yönelik operasyon ihtimaline karşı, Esed rejimi, Menbiç’in batısında Fırat Kalkanı Harekatı bölgesine sınır hatta asker konuşlandırmıştı.
AA muhabirine bilgi veren güvenilir yerel kaynaklar, Afrin’de terör örgütünün silah bırakmak istemediği gibi, yönetimi de rejime devretmek istemediğini, bunun üzerine Menbiç modelinin müzakere edilmeye başlandığını ifade etti.
PYD/PKK ve Esed rejiminin uzlaştığı iddia edilen Menbiç modeline göre, rejim, Afrin’e temsili sayıda askeri unsur sevk edecek.
Rejim askerleri, Zeytin Dalı Harekatı’yla cephe durumundaki bölgelere yerleşecek.
Esed ile PYD/PKK ilişkisi
PYD/PKK’nın Suriye’deki varlığı 1979’da terörist elebaşı Abdullah Öcalan’ın Suriye’ye kaçmasıyla başladı. Bu tarihten sonra teröristlerin katılımıyla örgütün yapısı ve eylemlerinin belirlendiği birçok kongreyi, Suriye’deki kamplarda gerçekleştiren Öcalan, PKK’yı yaklaşık 19 yıl boyunca Suriye’den yönetti.
Terör örgütü PKK, Suriye’deki ilk kongresini 1981 yılında yaptı. 1982 yılında Suriye’nin başkenti Şam’da yapılan ikinci kongrede Hafız Esed rejiminin desteği ile Türkiye’ye karşı silahlı mücadele kararı aldı.
Hafız Esed iktidarı, Türkiye ile başta Hatay ve su sorunu ile gerilen ilişkilerde kullanmak üzere, PKK’nın Suriye’nin kuzeyinde örgütlenmesine yardım sağladı.
Suriye’de PYD adını alan PKK güdümündeki terör örgütünün liderliği, Şam istihbaratına üye Mervan Zeki’ye verildi. PYD/PKK’nın eski sözde başkanı Salih Müslim de bu partinin siyasi ofisinden sorumluydu. Şam’ın talimatı ile PYD, Öcalan’ın Suriye’yi terk etmesinden iki ay sonra 12 Ekim 1998’de resmen siyasi hayata katıldı.
Adana Mutabakatı ile Öcalan’ın Suriye’yi terk etmesinin ardından Şam’da yaşanan yönetim değişikliği ile Esed-PKK ilişkisi de yenilendi. 2011 yılında başlayan Suriye iç savaşının yol açtığı kaos ve otorite boşluğunda Esed rejiminin desteği, terör örgütü PKK’nın ülkenin kuzeyinde PYD adı altında örgütlenmesine, silahlı ve idari yapılar teşkil etmesine zemin hazırladı.
Muhabir: Levent Tok