SERHETABAT/HERAT
Türkmenistan doğalgazını Afganistan üzerinden Pakistan ve Hindistan’a taşıyacak Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPI) doğalgaz boru hattı projesinin Türkmenistan ayağının tamamlandı. Doğalgaz boru hattının Afganistan ayağının inşasına başlanacak.
TAPI projesinin Türkmenistan’daki 214 kilometrelik bölümünün tamamlanmasının ardından, ülkenin güneyindeki Mary bölgesinin Serhetabat vilayetinde tören düzenlendi. Törene,Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov, Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani ve Pakistan Başbakanı Şahid Han Abbasi katıldı.
Berdimuhamedov, açılışta yaptığı konuşmada, bin 814 kilometrelik hattın yıllık doğalgaz kapasitesinin 33 milyar metreküp olacağını belirterek, bunun bölgenin sürdürebilir gelişiminin, sosyal, ekonomik ve enerji güvenliğinin garantisi olduğunu söyledi.
Söz konusu projenin binlerce iş imkanının da yolunu açacağına işaret eden Berdimuhamedov, “Bu projenin hayata geçmesiyle, Türkmenistan, Avrupa ve Güneydoğu Asya arasında bilgi köprüsü olacak.” dedi.
Berdimuhamedov, Türkmenistan ve Afganistan arasında inşa edilecek demiryolu aracılığıyla da Afganistan’ın Asya Pasifik pazarına ulaşacağını kaydetti.
Türkmenistan’ın elektrik enerjisi alanında güvenilir bir partner olduğunu kanıtladığını söyleyen Berdimuhamedov, kendileriyle bu konuda iş birliği yapmak isteyen çok sayıda ülke olduğuna dikkati çekti.
Berdimuhamedov, enerji alanında Türkmenistan ve Afganistan arasındaki iş birliğinin gün geçtikçe arttığını ifade etti.
“İş birliği politikasıyla halklarımız ve hepimiz kazananlarız”
Afganistan Devlet Başkanı Gani ise TAPI projesine verilen destek ve gösterilen çaba için ülke başkanlarına teşekkür ederek, projenin hayata geçmesinde gece gündüz çalışan ve emek veren herkesi takdir ettiğini dile getirdi.
Ülkesinin bütün komşularıyla bağlantı kurmak istediğini vurgulayan Gani, Afganistan’ın ekonomik iş birliği için platform kurmak istediğinin altını çizdi.
Gani, “Hepimiz şunu anlamalıyız ki iş birliği politikasıyla halklarımız ve hepimiz kazananlarız. Biz, ekonomik refahı, istikrarı ve sosyal güvenliği elde edebiliriz.” diye konuştu.
“TAPI, bölgeye istikrar kazandıracak”
Pakistan Başbakanı Abbasi de projenin öncülüğünü yapan Türkmenistan’a teşekkür etti.
TAPI’nın, enerji ve iletişim koridoru olduğunu belirten Abbasi, söz konusu projenin halkları birbirine bağlayacağını, sosyal ve ekonomik gelişim sağlayacağını ve bölgeye istikrar kazandıracağını kaydetti.
Abbasi, “Bu projenin sadece kazananları var. Projenin hayata geçirilmesine katkı sağlayan üç ülkeye projeyi gerçekleştirdikleri için teşekkür ediyorum.” diye konuştu.
“TAPI, Hindistan’ın enerji güvenliği için önemli”
Hindistan’ın dış ilişkilerden sorumlu Devlet Bakanı Mobaşar Caved Akbar da törende yaptığı konuşmada, TAPI projesinin önemine değinerek, projenin yeni bir ufkun başlangıcı olduğunu dile getirdi.
TAPI’nin Hindistan enerji güvenliği için de oldukça önemli olduğunu söyleyen Akbar, projenin çok sayıda fırsat kapısı açtığını kaydetti.
Akbar, Türkmenistan’ın Hindistan’ın önemli enerji partnerlerinden biri olduğunun altını çizdi.
TAPI projesi
Geçen yıl teknik çalışmalarına başlanan TAPI projesi, aşamalı olarak hayata geçirilecek. Türkmenistan’ın en büyük doğalgaz yatağı Galkınış’tan başlayan hat, Afganistan’ın Herat, Farah, Helmand ve Kandahar vilayetlerinden geçerek Pakistan ve Hindistan sınırındaki Fazilka yerleşim bölgesine kadar devam edecek.
Uzunluğu bin 814 kilometre olacak hattın, 214 kilometrelik kısmı Türkmenistan’dan, 774 kilometrelik kısmı Afganistan’dan ve 826 kilometrelik kısmı da Pakistan’dan geçecek.
2020 yılında hizmete girmesi beklenen hattın, yıllık kapasitesi 33 milyar metreküp olacak.
Öte yandan, Asya’nın en önemli enerji projelerinden biri olarak kabul edilen Türkmenistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan’ı birbirine bağlayacak doğalgaz projesinin (TAPI) paralelinde ilerleyecek olan elektrik hattı projesinin açılışı yapıldı.
Projeyle, Türkmenistan, Pakistan ve Afganistan hattında 500 kilovatlık hattın inşası konusunda iş birliğini öngörüyor.
Türkmenistan ve Afganistan arasındaki demiryolu hattı
Etkinlik kapsamında ayrıca, Türkmenistan ve Afganistan arasındaki yeni demiryolu hattının açılışı yapıldı.
Söz konusu proje, Afganistan’ın Herat vilayetindeki Turgundi ile Türkmenistan’ın Serhetabat vilayetlerini birbirine bağlaması amaçlanarak inşa edildi.
Serhetabat-Turgundi demiryolu hattıyla Afganistan, üretimini dış pazarlara ulaştırma ve gerekli ithalatı yapma konusunda daha fazla ulaşım imkanına kavuşacak.
Daha önce Serhetabat ve Turgundi arasında demir yolu ulaşımının sağlanması maksadıyla, iki ülke demir yolu işletmeleri bir mutabakat zaptı imzalamıştı. Yeni demir yolu hattıyla, Turgundi Tren İstasyonu’nun kapasitesi artacak ve denize çıkışı bulunmayan Afganistan’ın ticaret hacmine önemli ölçüde katkı sağlayacak.
Muhabir: Zuhal Demirci, Sayed Khodaberdi Sadat