WASHINGTON
ABD Başkanı Donald Trump’ın gelecek hafta içinde ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 oranlarında ek gümrük vergileri getireceği bildirildi.
Trump, Beyaz Saray’da yapılan toplantıda, Amerikalı çelik ve alüminyum üreticileriyle bir araya geldi.
Sınırlı sayıda basın mensubunun alındığı toplantıda, ABD Ticaret Bakanlığının ithal çelik ve alüminyum için birkaç hafta önce önerdiği ticaret bariyerleri görüşüldü.
ABD basınında çıkan haberlere göre, Donald Trump, toplantıda ithal çeliğe yüzde 25, alüminyuma yüzde 10 ek gümrük vergisi getirilmesine karar verdiğini açıkladı.
Detayları henüz belli olmayan gümrük vergisi düzenlemesinin gelecek hafta içinde imzalanacağı belirtilen haberlerde, Trump’ın imzayı bugün atmak istemesine karşın gerekli prosedürler tamamlanmadığı için beklemek zorunda kaldığı öne sürüldü.
ABD Başkanı Trump’ın Beyaz Saray’da paniğe yol açan isteğinin, en eski danışmanlarından Hope Hicks’in dün görevinden ayrılmasıyla meşgul olan gündemi değiştirme amacını taşıdığı iddia edildi.
Beyaz Saray İletişim Direktörü Hicks’in istifasının, ABD Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi önünde Rusya soruşturmasıyla ilgili olarak 8 saat ifade vermesinden birgün sonra gelmesi dikkati çekmişti.
ABD borsaları ticaret savaşları endişesiyle geriledi
Donald Trump’ın ithal çeliğe yüzde 25, alüminyuma yüzde 10 ek gümrük vergisi getireceğine dair haberler ise piyasalarda adeta soğuk duş etkisi yarattı.
ABD’nin en fazla çelik ve alüminyum ithal ettiği ülkelerin misilleme yapma ihtimali piyasalarda “ticaret savaşları” korkusuna neden olurken, New York borsaları da sert düşüş gösterdi.
TSİ 22.30 sularında Dow Jones Endeksi yüzde 2, Standard & Poor’s 500 Endeksi yüzde 1,6 ve Nasdaq Teknoloji Endeksi yüzde 1,7 değer kaybıyla işlem gördü.
Dolar da avro karşısında yaklaşık yüzde 0,3 gerilerken, aynı saatlerde avro/dolar paritesi de 1,2226 seviyesindeydi.
3’er alternatif önerilmişti
ABD Ticaret Bakanlığının yaklaşık 2 hafta önce Beyaz Saray’a sunduğu raporda, hem çelik, hem alüminyum ithalatını azaltmak için 3’er alternatif önerilmişti.
Çelik için önerilen alternatiflerden ilki, tüm ülkelerden ithal edilen çelik ithalatına en az yüzde 24 ek gümrük vergisi getirilmesiydi. 2’nci alternatif ise Çin, Brezilya, Hindistan, Güney Kore, Rusya, Güney Afrika, Tayland, Mısır, Kosta Rika ve Türkiye’nin oluşturduğu 12 ülkeye en az yüzde 53 ek gümrük vergisi ile diğer tüm ülkelerin çelik ithalatını 2017 seviyelerinde sınırlandıracak kota uygulamasını içeriyordu. Raporda ayrıca, tüm ülkelere 2017’de ithal ettiklerinin yüzde 63’ü düzeyinde kota getirilmesi teklif edilmişti.
Alüminyum ithalatına ilişkin tavsiyelerde ise tüm ülkelere en az yüzde 7,7 ek gümrük vergisi getirilmesi birinci alternatif olarak sunulmuştu. Çin, Hong Kong, Rusya, Venezuela ve Vietnam’dan ithal edilen alüminyuma yüzde 23,6 ek gümrük vergisi getirilmesiyle diğer tüm ülkelere ithalatını 2017 seviyelerinde sınırlandıracak kota uygulanması 2’nci alternatif olarak önerilmişti. Tüm ülkelere 2017’de ithal ettikleri alüminyumun yüzde 86,7’si düzeyinde kota getirilmesi ise 3’üncü alternatif olmuştu.
AB’den tepki
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, ABD’nin ithal çelik ve alüminyuma yönelik ilave gümrük vergisi uygulama kararıyla ilgili olarak “Bu adımı esefle karşılıyoruz. Korumacılık, çelik sektöründeki ortak sorunun yanıtı olamaz.” ifadesini kullandı.
Juncker, ABD’nin ithal çelik ve alüminyuma yönelik ilave gümrük vergisi uygulama kararına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
AB ile ABD arasında ticari ilişkilerde denge sağlamak için birkaç gün içerisinde “misilleme” yapılacağını belirten Juncker, “Ulusal güvenlik gerekçesi olmadan atılan bu adımla ABD kendi sanayisini korumaya yönelik bariz bir müdahalede bulunuyor. Bu adımı esefle karşılıyoruz. Korumacılık, çelik sektöründeki ortak sorunun yanıtı olamaz.” ifadesine yer verdi.
Juncker, ABD’nin atacağı bu adımın meseleyi çözüme kavuşturmadığına aksine kışkırtıcı olduğuna işaret ederek “Avrupa’da binlerce kişiye istihdam sağlayan sanayimizi riske sokan bu adil olmayan tedbirler karşısında boş durmayacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
AB’nin bu duruma yeterli ölçüde karşılık vereceğini vurgulayan Juncker, “AB Komisyonu, önümüzdeki günlerde ABD’ye karşı durumun dengelenmesi için Dünya Ticaret Örgütü kurallarıyla uyumlu karşı önlemleri alacak.” ifadelerini kullandı.
Muhabir: Gülbin Yıldırım