TBMM
AK Parti ile MHP‘nin, partilerin seçim ittifakına ilişkin düzenlemeyi de içeren ortak kanun teklifinin 9 maddesi daha kabul edildi.
TBMM Anayasa Komisyonu, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi’nin bugünkü görüşmelerinde 10,11,12,13,14,15,16,17 ve 18. maddeleri kabul etti.
Bu maddelere göre, sayım döküm cetvelinde siyasi parti ve bağımsız adaylara ayrılan sütunlardan sonra ittifakın ortak oyları için sütun ayrılacak.
Aynı zarf içerisinde birden fazla oy kullanılan seçimlerde, zarfın içinden çıkan oy pusulaları okunmadan önce, seçim türüne göre ters çevrilerek tasnif edilip masanın üzerine konulacak.
Birlikte yapılan cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinde, önce cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
Mahalli idare organları seçimlerinde sayım ve döküme ilişkin sıralamada bir değişiklik yapılmadan, bu oy pusulalarının sayım ve dökümünden sonra il genel meclisi üyeliği ile muhtarlık seçimlerine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü gerçekleştirilecek.
İttifak alanı içeresinde, “Evet” mührünün, bir siyasi partiye ayrılan alana, hem bir siyasi partiye ayrılan alana hem de ittifak unvanı bölümüne, ittifak unvanı bölümüne taşacak şekilde bir siyasi partiye ayrılan alana basılması halinde oy pusulaları geçerli sayılacak. Sayım döküm cetvelinde o partinin cetveldeki sütununa işaretlenecek.
Yalnız ittifak alanı içerisine “Evet” mührü basılması halinde de bu oy pusulaları da geçerli kabul edilecek ve sayım döküm cetvelinde ittifakın ortak oyları sütununa rakamlar birden başlamak üzere, sırasına göre çizilmek suretiyle ayrı ayrı işaretlenecek.
Buna göre, yetkili seçim kurulları tarafından gönderilen, YSK filigranı bulunan ve sandık kurullarının ihmali sonucu arkası mühürlenmeyen oy pusulaları da geçerli sayılacak.
Sandık sonuç tutanağında, ittifakların her birinin aldığı ortak oyların sayısı ayrı ayrı gösterilecek.
Sandık sonuç tutanağının onaylı bir sureti, sandık kurulunca sandık çevresi içinde değil sandığın konulduğu bina veya yapıda herkesin görebileceği bir yere asılacak.
İlçe birleştirme tutanağında, ittifakların her birinin ortak oylarının sayısı, ittifak içerisindeki her bir partinin tek başına aldığı oy sayısı ile ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle elde edilen oy sayısı gösterilecek.
Teklifle, Siyasi Partiler Kanunu’nda, siyasi partilerin başka bir partiyi destekleme kararı alamayacağına yönelik hüküm kaldırılıyor.
İttifakla seçime katılabilecek
Teklifle, siyasi partilerin ittifak yaparak milletvekili seçimine katılmalarına imkan tanınıyor. Seçimlere katılma yeterliliği taşıyan partiler, ittifak yaparak seçime katılabilecek. İttifak yapan partiler kendi aday listelerini verecek. İttifak yaparak seçime katılma kararı alan partiler, seçimin başlangıcından itibaren en geç 7 gün içinde, genel başkanların imzalarını taşıyan ittifak protokolünü, YSK’ye teslim edecek.
Aday listelerinin teslim edilmesi için belirlenen tarihten 2 gün öncesine kadar, aynı usulle ittifak protokolünde değişiklik yapılabilecek. İttifak protokolünde, siyasi partilerce belirlenmesi halinde, ittifak unvanı ve kanunlara aykırı olmayan diğer hususlar yer alacak.
Partiler, aday listelerinin teslim edilmesi için belirlenen tarihten 3 gün öncesine kadar, YSK’ye bildirimde bulunmak suretiyle ittifaktan vazgeçebilecek. YSK, bu durumu, aynı ittifak içerisindeki diğer partilere derhal bildirilecek. Vazgeçme halinde ittifak, diğer partiler arasında devam edecek. İttifaktan vazgeçmenin bildirilmesini takip eden gün saat 17.00’ye kadar, ittifak içerisindeki diğer partiler ittifak protokolünü değiştirebilecek veya ittifaktan vazgeçebilecek.
YSK, bu hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile seçim ittifakına ilişkin diğer hususları belirleyecek.
Seçimlere katılma yeterliliği taşıyan partinin seçime katılmaması halinde, bu partinin üyesi, kendisinin ve üyesi olduğu partinin yazılı muvafakatiyle, başka bir parti tarafından aday gösterilebilecek.
İttifak yapan siyasi partiler, kuraya ittifak olarak dahil edilecek ve oy pusulasında yan yana yer alacak. Bu partilerin ittifak içerisindeki sıraları da kurayla belirlenecek. Bu durumda ittifak yapan partilerin sütunlarının üzerinde, kısa kenarı 2 santimetre, uzun kenarı bu partilerin sütunlarının genişliği ile sütunlarının aralığı toplamı kadar olan, dikdörtgen şeklinde ittifak unvanının yer alacağı ortak bir bölüm bulunacak.
İttifakın unvanı yoksa, ittifak unvanı bölümüne “İTTİFAK” ibaresi yazılacak. Birden fazla unvanı olmayan ittifak varsa bunlar başvuru sırasına göre numaralandırılacak. İttifak unvanı bölümü ile aralarındaki boşluk dahil, ittifak yapan siyasi partilerin sütunlarının tamamı ittifak alanı olacak.
Aynı ittifak içerisindeki partilerin her birinin geçerli oyu, ittifakı oluşturan partilerin o seçim çevresinde tek başına aldıkları oy sayısına, ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle elde edilecek. İttifak yapan her bir partiye ortak oylardan gelen pay; ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen katsayının ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucu elde edilecek.
Teklifin görüşmelerine, 19. madde üzerinden yarın devam edilecek.
Muhabir: Meltem Öztürk