İsrail’in, bir haftadan fazla süredir gerek Kudüs’te Filistin halkına gösterdiği şiddet, gerek Gazze’de aralarında çok sayıda çocuğun da bulunduğu; 197 kişinin hayatına mal olan saldırıları, dünyanın tepkisini çekmeye devam ediyor.
California Üniversitesi Etnik Çalışmalar Bölümü Öğretim Üyesi, sosyolog Hatem Bazian, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, son yaşanan olaylarda Yahudi yerleşimcilerin Kudüs üzerindeki emellerine işaret etti.
Bazian, Şeyh Cerrah ve Bustan’daki tahliye ve yasa dışı yerleşimcilerin Filistinlilerin evlerini ele geçirmeleri konusunda, “Yerleşimciler, Mescidi Aksa ve Aksa kompleksinin tamamına doğrudan erişimi olan mahalleleri ele geçirmek üzere stratejik bir yolla hareket ediyor. Yani düşünceleri, Mescidi Aksa ve Kubbet’üs-Sahra’yı yıkıp Üçüncü Tapınağı yeniden inşa etme çabası. Bunun için zaten planları var. Yani bu tahliyeler ve evlerin ele geçirilmesi, bu uzun vadeli stratejinin bir parçası olarak anlaşılması gerekir. Orada bu siyonist koridoru oluşturarak Harem-i Şerif bölgesini Kudüs’teki daha geniş anlamda Filistin nüfusundan koparmaktır amaç.” değerlendirmesinde bulundu.
“Netanyahu, Biden’ı test ediyor”
İsrail hükümetinin gittikçe sağa hatta aşırı sağa kaydığını belirten Filistin asıllı akademisyen, 2016’a ABD’de Donald Trump’ın başkan seçilmesini, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve İsrail sağ siyasi yelpazesi için “Filistinlilere yönelik her türlü şiddeti kullanmak için tam bir av sezonu” olarak nitelendirdi.
Hatem Bazian “Şimdi Netanyahu’nun, Biden yönetimini test etmeye çalıştığını düşünüyorum.” dedi.
ABD siyasetinde hem Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların, İsrail’i desteklemeye son derece bağlı olduğuna dikkati çeken Bazian, “Netanyahu, Biden gibi bir demokrata karşı Trump gibi Cumhuriyetçi bir yönetimi tercih ediyor. Çünkü Cumhuriyetçilerin, Hristiyan Evanjelik sağ ile çok daha uyumlu olduklarını düşünüyor ve İsrail’e destek de onların dünya görüşlerinin temelini oluşturuyor.” diye konuştu.
Aynı zamanda Netanyahu’nun, yeni bir hükümet kuramadığı için kaybeden tarafta olduğunu hatırlatan Bazian, İsrail sağ siyasi çevrelerinde, siyasi talihi zora düşenlerin, Filistinlilerle bir kriz çıkardığını ve Filistinlilere şiddet uygulayarak “güçlü bir lider” imajı vermeye çalıştığını kaydetti.
Müslüman ülkeler, Filistin’e askeri destek vermeli
Filistinlilerin bugün yaşadığı sorunun, yüzyılı aşkın bir sorun olduğunu anlatan Bazian, Filistin’in, Osmanlı Devleti’nin çöküşüyle İngiliz İmparatorluğu’nun sömürgesi durumuna düştüğünü belirtti.
Bazian, “Bu, hala devam eden bir yerleşimci sömürge projesidir bu ve bunun da üzerine Filistinlilerin maruz kaldığı bir apartheid yapıyla karşı karşıyayız.” diye konuştu.
İslam dünyasının yapması gerekenlere ilişkin ise Bazian şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bence İslam dünyası, Filistinlilerle tartışılmaz ve sınırsız dayanışmasını ifade etmeli, BDS (İsrail’e karşı Boykot, Yatırımı Geri Çekme ve Yaptırım Hareketi) ile ekonomik ambargoyu yeniden başlatmalı ve İsrail’e ekonomik baskı yapmalı. Aynı zamanda Filistinlilere kendilerini savunmaları için bir miktar askeri destek vermeliler çünkü Filistinlilerin kendilerini savunma kabiliyetleri yok. Sadece birkaç ayda veya yılda bir ayağa kalkıp İsrail’in yaptıklarını kınamak yeterli değil. Bu, denklemi değiştirmiyor. BDS hareketini savunan biriyim. Bence Müslüman ülkelerin, BDS hareketini kucaklaması ve aslında İslam dünyasının bazı bölgelerinde İsrail’in ekonomik nüfuzuna ve normalleşmeye yönelik ilişkilerde kırmızı çizgiler konması gerekiyor.”
İsrail’in Filistin’i her türlü silahla vuran bir ülke olduğunu söyleyen Bazian, diğer yandan dünyada 1,8 milyar Müslüman ve 55 İslam ülkesinin bulunduğuna işaret etti.
Bazian, “Bunların (İslam ülkelerinin) uçakları, roketatarlar ve tüm askeri teçhizatları var. Bunları Yemen’de kullanıyorlar, ancak yerleşimci sömürgecilikle savaşan Filistinlileri desteklemiyor veya destekleyemiyorlar.” değerlendirmesinde bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) tüzüğünde de belirtildiği üzere, kendi kaderini tayin hakkı reddedilen işgal altındaki insanların kendilerini savunma hakkına sahip olduğunu belirten Bazian, “Bence Müslüman ülkelerin bunu yapması gerekiyor. Biliyorsunuz, o kadar kınama açıklamamız, şuyumuz, buyumuz var ki… Ve bunlar, artık İsrail üzerinde baskı oluşturmuyor.” dedi.
Hatem Bazian, İsrail’in tüm askeri gücünü, çoğunlukla silahsız ya da sınırlı silahları olan Filistinlilere karşı kullandığını belirterek “Aslında 80 ailenin yaşadığı bir apartmanı yıkmayı seçen ve bunun aslında haklı bir güç kullanımı olduğunu düşünen bir devlet ile karşı karşıya iseniz, buna meydan okumak için bir şeyler yapılması gerekir ve bence Müslüman dünya bu teste tabi tutulmalı, duygusal destek yeterli değil.” ifadelerini kullandı.