Eski İran Petrol Bakanı ve cumhurbaşkanı adayı Rüstem Kasımi, ülkesinin en önemli sorununun ekonomi olduğunu ve yapılan anketlerde de bunun görüldüğünü söyledi.
ABD tarafından öldürülen Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin yardımcılığı görevinde de bulunan Kasımi, 18 Haziran’da yapılacak 13. cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Kasımi, İran’da ekonomiyi merkeze alan hükümet vaadinde bulundu
Irak savaşından sonra İran’ın muhtelif bölgelerinde yeniden imar ve inşa çalışmalarında bulunduğunu, sanayi, maden, ticaret ve konut alanlarında yöneticilikten sonra Petrol Bakanlığı yaptığını aktaran Kasımi, “İran’ın en önemli sorunu ekonomidir. Bu yapılan anketlerde de görülüyor. İran’da ekonomiyi merkeze alan bir hükümetin bugünkü sorunları halledebileceğine inanıyorum. Siyasi diplomasinin ekonomik diplomasiye dönüşmesi İran’ın şartlarını değiştirebilir.” dedi.
İran’a Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) ve ABD tarafından yaptırımların uygulandığı bir dönemde ülkenin en yüksek gelire sahip kurumunda bakanlık yaptığını dile getiren Kasımi, şunları kaydetti:
“Tecrübeye dayalı bir ekonomik perspektif lazım, lafla değil. Halk için verilen vaatler ve ‘yapacağım, edeceğim’ gibi sözler artık inandırıcı değil. Ben İran halkına ‘yaptım’ diyorum. İran ekonomisinin lokomotifini yöneteceğim dediğimde bu daha önce yaptığım işlerin bir devamı olacaktır. Bu alanda iyi bir sınav verdim.”
“Dünya madenlerinin yüzde 15’i İran’da”
Kasımi, bakanlığı döneminde yaptırımların nasıl delineceğiyle ilgili fazla tecrübe sahibi olmadıklarını ancak kısa sürede bunun yolunu öğrendiklerini aktardı.
Eski Bakan Kasımi, “Ülkenin tüm sorunları yaptırım kaynaklı değildir. Başarısızlık hükümete aittir, başarılı bir hükümet İran’ın potansiyelini harekete geçirirse sorunlar çözülür. İran ekonomisi için iki programım var. İran halkının geçim sıkıntısını süratle çözebiliriz. Bakış açımızı değiştirmemiz gerekiyor. Servet sahibi bir ülkeyiz. Dünya madenlerinin yüzde 15’i İran’da. Coğrafi açıdan her şeye sahibiz.” ifadelerini kullandı.
“Askerler daha cesur kararlar alır”
İran’da asker cumhurbaşkanı tartışmalarıyla ilgili olarak da Kasımi, ABD’deki 46 başkandan 31’inin asker olduğuna işaret ederek, askeri başkanların önemli hizmetler yaptığını savundu.
“Askerler daha disiplinlidir” diyen Kasımi, “İran ekonomisinin kudrete ve sisteme ihtiyacı var. Askerler daha cesur kararlar alır. İran’da yıllardır siyasilerin politikalarının sonucu ortadadır, biz daha etkili olabiliriz.” görüşlerini paylaştı.
“Hükümet yürütmede birçok yetkiye sahiptir”
Ülkede cumhurbaşkanının yeterli yetkiye sahip olmadığı tartışmalarıyla ilgili olarak da Kasımi, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Aday olan kişi Anayasa’yı iyi okumalıdır. Cumhurbaşkanının yetkisi yüzde 15 ise neden gelip aday oluyorsun. Böyle ise neden halka söz verip sorunlarınızı halledeceğim diyorsun. Ya Anayasa’yı okumadın ya da yalan söylüyorsun. Yetkin olduğu için söz veriyorsun. Hükümet yürütmede birçok yetkiye sahiptir.”
“Amerikalılar nükleer anlaşmada İran halkının güvenini kazanabilirdi”
İran ile ABD ilişkilerinin normalleştirilmesi ihtimaliyle ilgili olarak da halkın Washington yönetimini “güvenilmez” bulduğunu ifade eden Kasımi, “Amerikalılar nükleer anlaşmada İran halkının güvenini kazanabilirdi. Uluslararası bir anlaşmadan hiçbir gerekçe olmadan ayrıldılar. Bu da İran halkı için Amerikalıların güvenilmez olduğunu bir kere daha gösterdi.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı adayı Kasımi, “Amerikalılara İsrail dışında tüm ülkelerle ilişki kurmak istediğimizi söylüyoruz. İlişkilerin halkın çıkarları doğrultusunda olmasını istiyoruz. ABD İran halkının güvenini kazanırsa ilişki kurulmasının önünde bir engel yok.” diye konuştu.
“Türkiye ile İran arasında 30 milyar dolar ticaret hacmi rahatlıkla gerçekleşebilir”
Ankara ile Tahran’ın birbirini tamamladığını ve büyük potansiyele sahip olduğunu dile getiren Kasımi, iki ülke arasındaki ilişkilere dair şunları aktardı:
“Türkiye ile ilişkilerimizin güçlü ve geniş bir alanda olmasını istiyoruz. Türkiye ile İran ilişkileri için hiçbir engel görmüyorum. Petrol Bakanı iken Türkiye’ye birçok ziyaret gerçekleştirdim. Aday olmadan önce de aylık olarak ziyaret ederdim Türkiye’yi. İki ülke arasındaki 30 milyar dolar ticaret hacmi rahatlıkla gerçekleşebilir bir hedeftir.”
İran’ın bölgesel faaliyetlerine dair ise Kasımi, “Suriye, Irak, Yemen ve Afganistan’daki gelişmelerle ilgili geniş bilgiye sahibim. Sorunları en masrafsız ve kolay bir şekilde diplomasi yoluyla halledebiliriz. Bu diplomasi yoluyla çözülebilir.” dedi.
Kasımi, ülkedeki toplumsal sorunlar ve zorunlu başörtüsü ile ilgili olarak da “Başörtüsü konusunda kültürel faaliyetler yürütmeliydik. Gönüllü yapılması gereken şeyler zorla olmaz. Kültürel faaliyetlere daha fazla ağırlık verilmeliydi.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin zaman zaman gündeme getirdiği referandum ve Anayasa’nın bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin ise Kasımi, şunları ifade etti:
“Ülkemizdeki yasalara saygı gösterilmeli. Anayasa iyidir ve 40 yıl önce farklı bir ortamda yazıldı. Bugün referandumun söz konusu olacağı karmaşık durumla karşı karşıya değiliz. Bu Anayasa ile kalkınma ve refah mümkündür.”