Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, Hububat Tedarikçileri Derneği tarafından düzenlenen “2021 Yılı Hasadına Doğru Türkiye ve Dünya’da Tahıl” konulu çevrim içi konferansta 2021 yılı için hasat sonu hububat satış fiyatlarını duyurdu.
Konferansın açılışında konuşan Güldal, TMO’ya mutlaka bir miktar ürün arzı olacağını da belirterek, şöyle konuştu:
“2 bin 250 TL’ye aldığımız ikinci grup ekmeklik buğday fiyatımızı hasat bitimiyle beraber 2 bin 450 TL’den, makarnalık buğday fiyatımızı da 2 bin 650 TL’den, arpa satış fiyatımızı da 1.950 TL’den satışa açmayı planlıyoruz. Bu rakamları da uzun süreli olarak koruma eğilimindeyiz. Elimizdeki stok yeterliliğinin yıl sonuna kadar piyasa regülasyonu için kafi olduğunu biliyoruz. Yeni hasat dönemine kadar da 2,5 milyon ton şimdiden ve 1,5 milyon ton da ocak ayından itibaren gelecek olan 4 milyon tonluk bir buğday dış tedarik imkanımızın olabileceğini öngörüyoruz. Hiç bir zaman gerekli olmadan dış tedarike girmiyoruz. Dış piyasalardaki fiyat oluşumlarının şu anda olması gerekenden fazla olduğunu görüyoruz. Hasadın yoğunlaşmasıyla beraber özellikle tedarik yaptığımız ülkelerdeki hasatla beraber bu fiyatların geriye geleceğini tahmin ediyoruz. Bütün olumsuz şartları hesap ederek ülkemizdeki istikrarı korumak için çalışıyoruz.”
Salgının ilk başladığı dönemde de Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından özellikle hububat ve bakliyat piyasalarında herhangi bir arz güvenliği sıkıntısı olmaması için hızlı bir şekilde tedbirlerin alındığını hatırlatan Güldal, “Geçen sene sektörün de kullanıcıların da katılımıyla haziran dönemine kadar oldukça rahat ve dengeli bir süreç yaşandı. Fakat salgın bitmedi ve devam ettiği için ülkemizde de dünyada da önemli gelişmeler oldu.” diye konuştu.
Güldal, hububat alım fiyatlarının hasattan önce açıklandığını anımsatarak, “Geçen sene de üreticiyi memnun edecek şekilde alım fiyatları açıklanmıştı. Örneğin, 1.650 TL’lik alım fiyatının açıklanması hasadın başlarında üreticide büyük memnuniyet getirmişti. Daha sonra özellikle ekonomik tedbirlerin alınmasıyla beraber kredi imkanlarının yaygınlaşması, çiftçi borçlarının ertelenmesiyle hububat ticareti bir kısım üreticimizin satmama eğiliminde olması, bir kısım yatırımcıların tarımsal emtiayı yatırım aracı olarak görmeleri, fiyatların yükseleceği beklentileri gibi nedenlerden TMO 2020’de beklediği kadar bir hububat satın alması gerçekleştiremedi. Fakat bu piyasanın dengeli şekilde sürdürülmesi esastır. TMO bu süreci yönetmede bir sıkıntı çekmemiştir.” dedi.
Güldal, söz konusu dönemde hem un fiyatlarının hem de buğday fiyatlarının istikrarlı bir çizgide ilerlediğini görmenin mümkün olduğunu söyledi.
“Her türlü tedbir masada”
TMO’nun kuraklık, salgın ya da mali sıkıntılar olsa da süreci yakından takip ettiğini belirten Güldal, “2020’de olduğu gibi 2021’de de olağanüstü şartlar dikkate alınarak her türlü tedbiri almaya hazırlık yapıyor ve çalışmalarımızı yürütüyoruz. Her türlü iç ve dış ticaret tedbiri de masadadır.” ifadelerini kullandı.
Dinamik bir piyasa takibi yaptıklarına değinen Güldal, “Bazı teamüllerimizi kuraklık ve salgının getirmiş olduğu şartları dikkate alarak göz ardı edebiliriz. Örneğin, hasat döneminde ithalat yapmama gibi bir temayülümüz vardı. Bu dönemde ihtiyaç olursa üreticimizin emeğine sıkıntı gelmeyecek şekilde piyasa beklentilerine cevap olarak bunu yapmayı da hesaplıyoruz. Yeni hasat dönemiyle yeni beklentiler ve yeni fiyatlamalar söz konusu oldu.” şeklinde konuştu.
Güldal, Bakanlık ve TMO olarak kuraklığın sahadaki etkilerini değerlendirdiklerini belirterek, “İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bitki zayıflığı konusunda bir gerileme söz konusu. Bunun yüzde 15 civarlarında olabileceğini öngörüyoruz. Fakat Türkiye’de bir kıtlık varmış gibi bunu lanse etmek kabul edilebilir değil. Doğru tespitler yapmak durumundayız, hububattan etkilendik ama bir kıtlık görmedik. TMO’nun çok güçlü bir stok takviyesi yetkisinin olduğunu da belirtmekte yarar var.” dedi.
Piyasalardaki spekülatif hareketlere göz yummayacaklarını aktaran Güldal, devletin ilgili kurumlarıyla birlikte piyasayı yakından takip ettiğini aktardı.