Marmara Denizi’nde görülen müsilajı (deniz salyası) temizleme çalışmaları, İstanbul Caddebostan Sahili’nde başlatıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın “Marmara Denizi Eylem Planı” kapsamında alınan kararların hayata geçirilmesi için kamu kurumları, belediyeler, akademik çevreler ile sivil toplum kuruluşlarınca başlatılan çalışma kapsamında, denizden müsilaj toplanmaya başlandı. ( Serhat Çağdaş – Anadolu Ajansı )
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca ilgili bakanlık, valilik ve belediyelere gönderilen “Marmara Denizi Koruma Eylem Planı”nın uygulanmasına ilişkin genelge doğrultusunda Marmara’ya kıyısı olan kentlerde eş zamanlı gerçekleştirilecek en büyük deniz temizliği seferberliği, Bakan Kurum’un da katıldığı törenle başladı.
“Marmara hepimizin” sloganıyla Caddebostan sahilinde düzenlenen törende konuşan Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Marmara Denizi’ne kıyısı olan 7 ilde, yaklaşık 25 milyon vatandaşı doğrudan ilgilendiren müsilaj sorununa karşı tek yürek olmak için burada olduklarını söyledi.
Marmara’nın dünyanın göz bebeği olduğunu belirten Kurum, “Bugün hep birlikte tek yürek, tek ses olduk, hep birlikte ‘Marmara hepimizin’ diyoruz. Bu çerçevede bugün balıklarımızı, tüm deniz canlılarımızı, bütün ekolojik yaşamı tehdit eden, müsilaj problemini ortadan kaldırmak için, Türkiye’nin en büyük, en kapsamlı deniz temizliği seferberliğini, hareketini hep birlikte başlatıyoruz.” dedi.
Dünyanın son 200 yılda, insanlık tarihi boyunca görülmemiş olaylara, büyük değişimlere şahitlik ettiğine değinen Kurum, bu değişimlerin başında da 90’lı yıllarla tırmanan küresel iklim krizinin geldiğini anlattı. Tüm dünyanın bugün küresel iklim değişikliğinin getirdiği sorunlarla karşı karşıya olduğunu ifade eden Kurum, şöyle konuştu:
“Doğamız, çevremiz, denizlerimiz, tüm doğal yaşam alanlarımız bizi adeta yardıma çağırıyor. Bize düşen mesuliyet, son derece açık ve nettir. İnsanlık olarak doğadan aldığımız borcu, doğamıza geri ödemek zorundayız. Bu küresel krize, afetlere ve deniz kirliliğine karşı bir seferberlik ruhuyla hareket etmek durumundayız. Çevre yatırımlarımızla yeşil projelerimizle çevre koruma tesislerimizle çocuklarımıza güzel bir dünya bırakmak, güzel bir ülke bırakmak ve bugün tüm şehirlerimizde milletimizi bu anlamda heyecanlandıran, hakikaten iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında yaptığımız birçok yatırımımız var, işte millet bahçelerinden doğa koruma projelerine, yine Sayın Emine Erdoğan hanımefendinin himayelerinde yürüttüğümüz Sıfır Atık Projesi ve Sıfır Atık Mavi hareketinden modern atık su arıtma tesislerine, bisiklet yollarından ekolojik koridorlara kadar on binlerce yeni çevre yatırımını geliştiriyor, milletimizin ve doğamızın emrine sunuyoruz. Bu kararlılıkla bu azimle inşallah Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu yatırımları yapmaya devam edeceğiz.”
“Süreci titizlikle takip ettik”
Bakan Murat Kurum, Marmara Denizi’nde gerçekleştirilecek temizliği “Milli bir mesele” olarak nitelendirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İşte bugün de milli bir mesele olan bu güzel seferberliğimizle inşallah Marmara Denizi’mizi en hızlı şekilde temizleyecek, en duru, en saf, en berrak haline hep birlikte yeniden kavuşturacağız. Müsilaj sorununun çıktığı ilk andan itibaren süreci titizlikle takip ettik. 300 uzman ekibimizle 91 izleme noktası belirledik ve bu izleme noktalarında hem karada hem denizde tüm atık su ve katı atık tesislerinde, kirlilik alanlarında toplamda 430 denetim yaptık. ODTÜ Bilim Gemimizle suyun altında ve üstünde 100 farklı noktadan numuneler aldık. Sayısı gerçekten belki de son yıllarda ender gördüğümüz 700’ü aşan bilim insanımız, kurum temsilcilerimiz, belediyelerimizin temsilcisi, sivil toplum kuruluşlarımız, yine bu konuya ilişkin görüşleri, fikirleri olan, her türlü vatandaşımızın içinde olduğu çok geniş katılımlı çalıştayımızı gerçekleştirdik.”
Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin öncülüğünde, Marmara Belediyeler Birliğinin ev sahipliğindeki çalıştayda 7 ilin valileri ve belediye başkanlarıyla son toplantılarını yaptıklarını belirten Kurum, burada koruma eylem planının üzerinden geçtiklerini anlattı.
Bakan Kurum, çalıştay sonunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları, Haliç, Marmara ve Boğaz’daki koruma ve temizleme tecrübesiyle 22 maddeden oluşan koruma eylem planına ilişkin nihai kararları aldıklarını bildirdi.
Deniz temizliğine ilişkin genelgeyi de Marmara Bölgesi’ndeki 7 valilik ve belediyelere gönderdiklerine değinen Kurum, şöyle konuştu:
“Marmara Denizi için Koordinasyon ve Bilim Kurulumuzu da inşallah bu hafta oluşturacağız. Bakanlığımız bünyesinde yine Marmara Belediyeler Birliğimiz bünyesinde bilim ve teknik kurulumuz olacak. Bu süreci illerde valilerimiz, belediyelerimizle birlikte, bilim insanlarımızla üniversitelerimizle sivil toplum örgütlerimizle sanatçılarımızla sporcularımızla bilhassa tüm vatandaşlarımızla birlikte ortak bir akılla yöneteceğiz. Yine, Stratejik Eylem Planı hazırlayacağız. Aslında bu eylem planımız da hazırlandı ancak belediyelerimizin görüşlerine sunacağız ve çok kısa zamanda Marmara’ya ilişkin stratejik eylem planını onaylamak suretiyle de bu eylem planı çerçevesinde illerde valiliklerimizin koordinasyonunda sürecimizi yürüteceğiz. 2021 yılı sonuna kadar da Marmara Denizi’nin tamamını ‘Koruma Alanı’ ilan edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanımızın onayına inşallah sunacağız. Tüm bilimsel çalışmalarla birlikte artık Marmara Denizi’nde o koruma eylem planı, koruma alanı çerçevesinde adımlar atılacak. Hem tarım hem sanayiden kaynaklı kirliliği de o anlamda durduracağız.”
“Müsilajdan etkilenen balıkçılara destek verilecek”
Atık su arıtma sistemlerini en ileri teknolojiye taşıyarak, deniz suyu kalitesini yükselteceklerini de vurgulayan Bakan Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tarım Bakanımız dün açıkladılar, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla balıkçılarımıza bu noktada her türlü destek verilecek, müsilajdan etkilenen tüm balıkçılarımız Tarım Bakanlığımızın destekleriyle inşallah bu süreci daha hasarsız atlatacaklar. Yine buradaki kaçak balıkçılığa geçit verilmeyecek ve Marmara’daki bütün hayalet ağların toplanma sürecini başlatacağız. Marmara’yı kurtarmakta kararlıyız ve inşallah hep birlikte kurtaracağız.”
Bugün 15 bölgede hem karadan hem denizden temizlik çalışmasına eş zamanlı başlandığını anlatan Bakan Kurum, 25 deniz yüzeyi temizleme teknesi, kirliliğin dağılmasını önlemek için bariyer serme teknesinin faaliyette olduğunu kaydetti. Bu teknelerle müsilajın alandan toplandığını ve 18 de destek botu kullanıldığını belirten Kurum, toplanan tüm atıkların sızdırmasız kamyonlarla belediyelerin bertaraf tesislerine gönderileceğini bildirdi.
Tüm operasyon boyunca bin kişilik ekibin sahada çalışacağını kaydeden Bakan Kurum, “Hem deniz suyu hem de müsilaj numunelerini, bilimsel olarak incelenmesi için TÜBİTAK’a gönderdik. Farklı noktalardan yeni numunelerimizi de alıp göndermeye devam edeceğiz.” dedi.
Alınan tüm kararlar, yapılan çalışmalar, illerin su kalitesi gibi bilgilerin kurdukları www.marmarahepimizin.com adlı adrese yükleneceğini açıklayan Kurum, “Hepsi şeffaf bir şekilde vatandaşlarımızla paylaşılacak. Yaklaşık 2 aydır çeşitli aralıklarla başladığımız bu büyük operasyonu 7 gün 24 saat aralıksız sürdüreceğiz. Marmara’ya kıyısı olan 7 ilimiz ve ilçelerimizle aynı anda, Türkiye’nin en büyük en kapsamlı deniz temizliği seferberliği hareketini başlatıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bakan Kurum, sözlerini şöyle tamamladı:
“12 bin yıldır sırtında uzak diyarlardan gelen nice gemilere ev sahipliği yapan, ‘Vira bismillah’ diyerek denize açılan heyamola sesleriyle yelken açanlara göğsünden tonlarca rızık çıkarmış, milyonlarca insana ekmek, milyonlarcasına iş sunmuş, usanmamış, Adalar’ı göğsünde saklamış, sevenleri buluşturmuş, şairlerin, seyyahların ilham kaynağı olmuş, İstanbul’un fethinin şahidi olmuş, Çanakkale ve İstanbul Boğazı’nı beslemiş, Mavi Vatan’ın kolyesi, Karadeniz, Akdeniz ve Ege’nin küçük kardeşi Marmara Denizi’mizi kurtaracağız, Marmara Denizi’ni kaderine terk etmeyeceğiz.”
Temizlik yapılan noktalarla canlı bağlantı gerçekleştirildi
Konuşmaların ardından Bakan Kurum ve protokol üyeleri Caddebostan sahilinden seferberlik kapsamında temizlik çalışmasının yapıldığı kentlerle canlı bağlantılar gerçekleştirdi. Kurum, Bursa, Kocaeli ve Pendik ile yapılan bağlantılarda çalışmalar hakkında bilgi aldı, temizlik seferberliğinin hayırlı olması dileğinde bulundu.
Pendik Kaymakamı Hülya Kaya, hep birlikte güzel bir işe başladıklarını belirterek, “100 kişilik ekibimizle Marmara Denizi’mizin eski güzelliğine kavuşması için elimizden gelen gayreti göstermeye başladık. Bu coşkuyu sizinle paylaşmanın mutluluğunu yaşıyoruz.” dedi.
Pendik Belediye Başkanı Ahmet Cin de Pendik sahilini müsilajdan kurtarmayı temenni ederek, kampanyayı başlattıkları için Bakan Kurum’a teşekkür etti.
Bakan Kurum ve beraberindekiler, daha sonra Caddebostan sahilinden teknelerle denize açılarak, müsilaj temizlik çalışmalarını yerinde denetledi.
Törene, Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, Marmara Belediyeler Birliği Başkanı Tahir Büyükakın, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Kadıköy Kaymakamı Mustafa Özarslan, Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu, AK Parti İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe’nin yanı sıra bazı oyuncular, sporcular ve televizyon dünyasından ünlü isimler de katıldı.
Genelge
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un imzasıyla ilgili bakanlık, valilik ve belediyelere “Marmara Denizi Koruma Eylem Planı”nın uygulanmasına ilişkin genelge gönderilmişti. Genelgede, Marmara Denizi’nde son günlerde sıcaklık, deniz suyundaki durağanlık ve azot-fosfor bolluğuna bağlı ortaya çıkan ve doğal yaşamı etkileyen afet niteliğinde müsilaj kirliliğinin görülmeye başlandığı anımsatılmıştı.
Genelgede, Marmara Denizi’ne kıyısı olan valiliklerin koordinasyonunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı tüm merkez, bağlı ve taşra teşkilatları, büyükşehir belediyeleri, il ve ilçe belediyeleri ve katı atık belediye birlikleri, sivil toplum kuruluşları başta olmak üzere ilgili tüm kurum ve kuruluşlarca bu çalışmanın başlatılması ve tamamlanıncaya kadar koordineli şekilde yürütülmesi gerektiği vurgulanmıştı.
Tüm çalışmaların izlenmesi, kontrolü ve denetiminin Bakanlıkça yürütüleceğinin belirtildiği genelgede, bu kapsamda Bakan Yardımcısı başkanlığında İstanbul’da Koordinasyon ve Bilgilendirme Merkezi oluşturulacağı da ifade edilmişti.