TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Kırım Tatarları‘nın yerli halk statüsünün kabulüyle Kırım Tatar Meclisinin statüsü konusundaki mevzuat çalışmalarına önem atfettiklerini belirterek, “Bu çalışmaların parlamentoya sunulduğunda gereken desteği bularak kanunlaşması Kırım Tatarları’nın temel beklentisidir.” dedi.
Şentop, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Ukrayna Delegasyonu Başkanı Maria Mezentseva ve beraberindeki heyeti makamında kabul etti.
Mezentseva ve heyetin ziyaretinden duyduğu memnuniyeti ifade eden Şentop, iki ülke arasındaki istişarelerin, Türkiye ile Ukrayna arasındaki iş birliğine yeni bir boyut kazandıracağını söyledi.
İki ülke arasındaki iş birliği ruhunun, bölgede barış, istikrar ve refahın tesisi bakımından da sağlam bir temel teşkil ettiğini vurgulayan Şentop, “İki yakın dost olan sayın cumhurbaşkanlarımız, ilişkilerimize her alanda ivme kazandırılması hususunda müşterek iradeye sahiptir.” ifadesini kullandı.
Bu iradenin bir tezahürü olarak Kovid-19 salgınına rağmen iki ülke arasındaki temasların hız kesmediğine dikkati çeken Şentop, şöyle konuştu:
“Stratejik ortaklığımızın önemli bir boyutunu parlamentolarımız arasındaki ilişkiler oluşturmaktadır. Değerli dostum ve mevkidaşım Ukrayna Meclis Başkanı Sayın Dimitro Razumkov’un davetine icabetle mart ayı başında ülkenize gerçekleştirmeyi planladığım ziyaretimi, ülkemizde meydana gelen ve neticesinde maalesef şehitler verdiğimiz elim bir helikopter kazası nedeniyle bir gece öncesinde ertelemek durumunda kalmıştık. Ertelediğimiz bu ziyareti en yakın zamanda gerçekleştirmeyi arzu ediyorum. Bu vesileyle, Meclis Başkanınız Sayın Razumkov’a en iyi dileklerimi ve selamlarımı iletmenizi diliyorum.Meclislerimiz arasında 2013 yılında imzalanan ve ilişkilerimizin altyapısını oluşturan bir İşbirliği Protokolü mevcuttur. Bu protokole milletvekillerimizin karşılıklı katkılarıyla işlerlik kazandırılması önemlidir. Meclis başkanları olarak farklı vesilelerle bir araya geliyor ve istişarelerde bulunuyoruz. Ancak, dostluk gruplarımız ve ilgili komisyonlarımız arasındaki temasların artırılmasında da fayda mülahaza ediyorum. Bilhassa, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA) başta olmak üzere üyesi bulunduğumuz parlamenter asamblelerde tesis ettiğimiz yakın ilişkiler ve delegasyonlarımız arasındaki yoğun diyalog memnuniyet vericidir.”
İki ülke arasında “kazan-kazan” prensibi temelinde devam eden ilişkilerin savunma sanayisinden eğitime, turizmden sağlık sektörüne geniş bir yelpazesi bulunduğunu belirten Şentop, “Kovid-19 salgınının getirdiği zorluklara rağmen ikili ticaret hacmimiz 5 milyar dolara yakın gerçekleşmiştir. Bu rakamı ilerleyen dönemlerde 10 milyar dolara yükseltme hedefimiz bulunmaktadır. Bu hedefe ulaşmak için Serbest Ticaret Anlaşması’nı bir an önce imzalamalıyız.” dedi.
Mustafa Şentop, iki ülke cumhurbaşkanlarının da 10 Nisan’daki Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyin 9. Toplantısı’nda bu yöndeki iradelerini ifade ettiklerini hatırlattı.
Kırım Tatarları’nın statüsü
TBMM Başkanı Şentop, Ukrayna ile ilişkilerin en önemli boyutunu turizmin oluşturduğunu dile getirerek, “Salgının getirdiği tüm şartlara rağmen 2020 yılında yaklaşık 1 milyon Ukraynalı misafiri ülkemizde ağırladık. Bu sayının bu sene daha da artmasını temenni ediyoruz. Ukrayna’nın yakın dostu ve stratejik ortağı olarak, toprak bütünlüğü güvence altına alınmış modern ve müreffeh bir Ukrayna vizyonunu daima destekledik. Bugün de bu yöndeki gayretlerinde Ukrayna makamlarının ve Ukrayna halkının yanındayız. Türkiye olarak, Kırım dahil Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne desteğimizi başta Birleşmiş Milletler olmak üzere uluslararası platformlarda ifade etmeye devam ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Bunun Türkiye’nin ilkesel bir duruşu olduğunu vurgulayan Şentop, şunları söyledi:
“Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinde görev yapan Türk delegasyonu üyesi milletvekillerimizin bu konuda verdikleri imzaları ve ilkesel duruşumuzu tevsik eden girişimlerini sizler de takip ediyorsunuz. Bildiğiniz gibi Kırım meselesi bizler için soydaşlarımız boyutuyla da ehemmiyet taşımaktadır. Bu çerçevede, Kırım Tatarları’nın yerli halk statüsünün kabulüyle Kırım Tatar Meclis’nin statüsü konusundaki mevzuat çalışmalarına da önem atfettiğimizi vurgulamak isterim. Bu çalışmaların parlamentoya sunulduğunda gereken desteği bularak kanunlaşması Kırım Tatarları’nın temel beklentisidir. Sizlerin de gayretiyle atılacak bu adımlar, Kırım Platformu gibi girişimlerinize uluslararası desteği de şüphesiz artıracaktır.”
Şentop, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin Kırım Tatarları’nı sahiplenici açıklamalarından her zaman memnuniyet duyduklarını söyledi.
“FETÖ, yeni jenerasyonlu uluslararası bir terör örgütüdür”
Kiev’de bir cami ve külliye inşaatı üzerinde çalıştıklarını anlatan Şentop, her iki projenin de süratle tamamlanmasını ümit ettiklerini aktardı.
Şentop, 1915 olayları hakkında Ukrayna Meclisi’ne sunulan iki tasarının geri çekilmesinden duyduğu memnuniyeti de ifade ederek, “Ukrayna Meclisinin art niyetli girişimlere mahal vermediğini ve bu konuyu her zaman sağduyulu bir yaklaşımla değerlendirdiğini biliyor ve bu anlayışın devamını arzu ediyoruz.” diye konuştu.
Darbe teşebbüsünün ardında FETÖ’nün olduğunun mahkeme kararlarıyla tespit edildiğini belirten Şentop, şöyle devam etti:
“FETÖ, sivil toplum kuruluşları, eğitim kurumları gibi bazı masum yapılanmaları hain hedeflerinin maskesi olarak kullanmaktadır. Darbe teşebbüsü gecesi Meclisimizi bombalayan pilotların FETÖ okullarında görev yapan öğretmenlerden talimat aldıklarını tespit ettik. Bu terör örgütü FETÖ, yeni jenerasyonlu uluslararası bir terör örgütüdür. İlk hedefi Türkiye olmakla beraber faaliyet gösterdiği tüm ülkelerde risk oluşturmaktadır. Ukrayna’da bazı okullarda faaliyetlerini sürdürdüklerini üzüntüyle takip ediyoruz. Bu konunun Ukrayna açısından bir risk oluşturduğunu tekrar anımsatmak istiyorum.”
“İnanılmaz derecede dayanıklısınız, demokratiksiniz”
Mezentseva ise TBMM’de bulunmaktan son derece mutlu olduğunu belirterek, “Meclis Başkanımız Razumkov da size selamlarını iletti, sizinle yüz yüze görüşmek istediğini belirtti.” diye konuştu.
Mezentseva, 1923’ten beri faaliyet gösteren en büyük demokrasilerden biri olan ülkenin parlamento başkanı olmanın kolay olmadığını dile getirerek, “Meclisiniz hakkında şunları söyleyebilirim: İnanılmaz derecede dayanıklısınız, demokratiksiniz. Burada ortaya çıkan hür fikirleri destekleyerek ilerliyorsunuz.” ifadesini kullandı.
AKPM ve Ukrayna-Türkiye dostluk grubu kapsamındaki ilişkilerin şimdiden çok verimli sonuçlar vermeye başladığını kaydeden Mezentseva, “Özellikle AKPM çerçevesinde Kırım Platformu geliştirmesiyle ilgili imzalanan belgeyi ilk imzalayan vekiller arasında Türk vekiller vardır. Türk delegasyonu destekleriyle Kırım Tatarları’nın haklarının ihlalleriyle ilgili belgeyi geri değerlendirmeye ekleyebildik. Kırım Tatar halkının yerli halk olarak tanınması yasa tasarısı sunuldu.” dedi.
Mezentseva, Türkiye ile Ukrayna arasında eğitim ve kültürel faaliyetleri güçlendirmek istediklerini de sözlerine ekledi.