Suriye ile ilişkilerde yeni dönem arayışları sürerken İran’ın resmi haber ajansı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın görüşeceği tarih ve yerle ilgili flaş bir haber geçti. İran ajansına göre, Erdoğan ve Esad, Eylül ayında Özbekistan’daki Şangay Beşlisi toplantısında görüşecek. Putin’in, Erdoğan’ın da katılacağı toplantıya Esad’ı davet ettiği iddia edildi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’ndan o iddiaya yalanlama geldi. Haber Global’de soruları cevaplayan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Suriye ile diyalog ve Erdoğan ile Esad görüşmesi ile ilgili şunları söyledi:
– Suriye’de 11 yılı aşkın süren iç savaş var. Yansımaları ortada. Terör örgütlerinin mevcudiyeti. İnsanlar evlerine dönmek istiyor, dönemiyor. Rejimin kontrol ettiği yerlere de rejim korkusu ve dönen insanlara desteği veremediği için tereddüt edenler var.
Biz Türkiye olarak en başından beri, en önemli sürecin siyasi süreç olduğunu söyledik. Çok inisiyatif aldık. Bir tek Astana formatı ayakta kaldı bunlardan. Rejimin de artık görmesi lazım, savaşarak ülke bölünecek.
– Bir taraftan PKK ile mücadele bir taraftan uzlaşı dediğimiz, anayasanın hazırlanması, BMGK’nın 2254 sayılı kararı, bunu kapsıyor. O nedenle bizim de desteklediğimiz muhalefet müzakere heyetini kurdu. Muhalefet iyi niyetli, yapıcı. Rejimden kaynaklı direniş var, mesafe kat edemediler.
– Zaten Astana formatında bir masanın etrafındayız, anayasa komisyonu toplantısında biz de varız. Suriye’de kalıcı barış için adımlar atılması lazım, biz de bunları söylüyoruz. Muhalefeti rejimin terör örgütü olarak görmemesi gerekiyor. Her zaman muhalefetin yanında olduk.
– Diyalog için şart olmaz ama görüşmelerin amacı ne? Ülkenin teröristlerden temizlenmesi lazım, bizim sınır güvenliğimiz önemli, Suriye’nin toprak bütünlüğü, siyasi bütünlüğü önemli. İnsanların güvenli şekilde ülkeye dönebilmesi önemli. İlla bir şart değil ama amacı ve hedefi nedir? Bizim yürüttüğümüz Suriye siyaseti de hep çözüm odaklıdır.- (İran’ın 3’lü zirve iddiası) Doğru değil, böyle bir şey yok. Esad da oraya davetli değil.
– Rejimle muhalefetin uzlaştırılması gerektiğini söyledim. Uzlaşının amacı yeni bir anayasa, ülkenin BM gözetiminde acil bir şekilde seçime götürülmesi. Bu çerçevede müzakere heyeti kuruldu, anayasa komisyonu toplandı. Uzlaşı olmazsa rejimle muhalefet arasında nasıl anayasa yazacaklar, ülkeyi seçime götürecekler. Bu adımlar atılırsa seçim olduktan sonra kararı Suriye halkı verecek. Ülkenin geleceği için tek çözüm yolu siyasi süreçtir ve uzlaşı ile bunun sağlanmasıdır dedi.