Moderatörlüğünü Elif Çakır’ın yaptığı Söz Bitmeden programının bugünkü konuğu Başbakan’ın Dış İlişkiler Baş Danışmanı ve Müsteşar Yardımcısı Doç. Dr. İbrahim Kalın’dı.
İşte Suriye olayları, çözüm süreci ve Mısır olayları konularının masaya yatırıldığı programdan öne çıkan açıklamalar…
Suriye Kürtleri ile ilk temasımız değildi
Elif Çakır: PYD lideri Salih Müslim’in aniden İstanbul’a gelişi, bayrak krizi ve sonra Ankara istedi biz indirdik dendi. Suriye olayları ve PYD neler oluyor?
İbrahim Kalın: ‘’Tabi şimdi PYD’yi şimdi Suriye politikasıiçerisinde oturtmak da fayda var. PYD ile yapılan son temaslarda öncesi de vardı. Bazı temaslar oldu. Suriye’deki bu olaylar zaman Arap baharı, Suriye devrimine geldiği zamanbiz o zaman bir ilke belirlemiştik. Esad rejimi hatırlarsanız 2011 yılının eylül ayının sonuna kadar 10 ay boyunca biz barış için adım atılması için hep telkinde bulunduk. Ve o zaman iyi ilişkilerimizi de kullanarak, Bu geçişin barışçıl olması için çaba sarf ettik. Sayın Başbakan’ımızın biliyorsunuz Esad’la 3-4 defa telefonla görüştü. Biz ocak ayında Asi nehri üzerindeki barajın açılması için gittik, Oradan Halep’e gidildi. Olaylar büyüyünce dışişleri bakanımız birçok kez Şam’a gitti. En son hatırlarsanız 2011 yılının Ramazan ayında kendisinin 7-8 saatlik bir görüşmesi oldu. Ve orada bu acıların yaşanmaması için bu tür girişimler oldu.
Rejimin o zaman söylediği bunlar Suriye halkının hak ettiği şeylerdi, Biz bunları yapacağız denildi. Ama maalesef olaylar böyle seyretmedi, Farklı mecralara kaydı. Zaman içerisinde Esad rejimin sadece zaman kazanmak istediğinin, reform yapmak istemediğinin, sivil insanlara karşı yaptığı hunharca katliam ortaya çıkınca. Biz eylül ayı itibarıyla ilişkilerimizi dondurma kararı aldık. Ondan sonra Suriye muhalefeti farklı şekillerde örgütlenmeye başladı. Bunlardan biriside Türkiye’ydi çünkü bu kaçınılmazdı. 900 kilometrelik bir sınırımızın olduğu bir Suriye, Onunu dışında Suriye içerisinde yaşayan, Türkiye’ye sık sık gelip gidiliyor, Ve bu süreç içerisinde bunlar örgütlendi. Biz o zamanlar muhalefete yönelik temel ilkemiz şuydu; Biz Suriye halkını bir bütün olarak kucaklıyoruz. Yani Arap, Kürt, Süryani, Alevi, Türkmen vs ne olursa olsun ayrım söz konusu değil, Suriye halkı bizim için bir bütündür. Nasıl ki ilişkilerimizin iyi olduğu dönemlerde Suriye halkına bütün baktıysak olaylar başladıktan sonrada Suriye muhalefetine bir bütün olarak baktık. Özellikle Suriye’deki Kürtlerle ilgili Sayın Başbakan’ımız Esad’a bir çok telkini olmuştur. Oradaki Kürtlerin vatandaşlık hakların tanınması, kimlik verilmesi, siyasi özgürlüklerin tanınması için bir çok telkini olmuştur geçmişte. Dolayısıyla bizim Suriye Kürtleriyle olan temasımız ilk kez olmadı.’’ İfadelerini kullandı.
ÇÖZÜM SÜRECİ
İbrahim Kalın: ‘’Türkiye’de çözüm sürecini yürüten bir Türkiye’nin Kürtlerin Kuzey Irak’ta, Suriye’de bir takım demokratik hakların kazanılmasını tabii ki ister. Çünkü biz burada çözüm süreci kapsamında Kürtler de dahil bütün vatandaşlarımızın demokratik kazanımları için kucaklayıcı bir demokrasi hamlesi yapıyoruz. Herkes için demokrasi, eşit vatandaşlık ve özgürlük diyoruz. Özellikle ifade ediyorum. Bir gruba bir imtiyaz şeklinde değildir, bunun altını çizmek lazım. Tabi bazen Türkiye’nin bütünlüğü içerisinde bu fotoğrafı gözden kaçırabiliyoruz. Geçenlerde biliyorsunuz akil insanlar herkes kendi bölgelerindeki görüşleri dikkate alarak sayın başbakanımıza raporlarını arz ettiler. Bu raporlarda bir kısmı yayınlandı biliyorsunuz. Basında da var. İlgili kişilerimizin bakmalarını tavsiye ediyorum. Çözüm süreciyle ilgili endişeler var, talepler var ve umut ışığı var. Her bölge başka şekilde ortaya çıkıyor. Şimdi her bir bölge benden başkası yok derse, siz bunları bir arada tutamazsınız. Hükümetinde mahareti burada ortaya çıkıyor. Biz aynı anda bütün bölgelerimizi buluşturuyor muyuz? Çözüm sürecindeki Sayın Başbakan’ımızın kucaklayıcı yanı buradan geliyor.’’
MISIR OLAYLARI
İbrahim Kalın: ‘’Dış politika da ast olan ne reel politikalarından vazgeçmektir, Ne de idealsizim adına sahadaki gerçekleri göz ardı etmektir. Bu ikisi arasındaki dengeyi kurduğunuz zaman, siz hem onurlu bir dış politika izlersiniz, Hem de sahada netice alan realist bir politika izlemiş olursunuz. Şimdi Türkiye bunu bir çok yerde başardı. Bizim sürece dahil olduğumuz her yerde bu dengeyi her zaman muhafaza etmişizdir. Biz Mısır’da ilk 25 Ocak devrimini bu ilkeden hareketle destekledik. Çünkü orada halkın iradesine dayalı yeni bir süreç başlatıldı. Hüsnü Mübarek’in gitmesi bütün Mısır Halkının ortak talebiydi.’’ Star
