MOSKOVA – Emre Gürkan Abay
ABD Hazine Bakanlığı tarafından hazırlanan Kremlin Raporu’nda yer alan Rus milyarderler ile Forbes Rus milyarderler listesi arasındaki büyük benzerlik, bakanlığın listeyi kopyaladığı yorumlarına yol açtı.
ABD Hazine Bakanlığı tarafından dün kongreye sunulan raporda yer alan ve en az 1 milyar dolarlık servete sahip 96 “oligarkın”, Forbes tarafından geçen yıl hazırlanan “Rusya’nın en zengin 200 iş adamı” listesindeki 1 milyar dolar üzerinde servete sahip 96 iş adamı listesiyle birebir aynı olması alay konusu oldu.
Bakanlık tarafından 6 aylık bir sürede hazırlandığı iddia edilen listenin, Kremlin tarafından desteklenen iş adamlarını cezalandırmak yerine yalnızca Rusya’da kimlerin zengin olduğunu gösterdiği yorumları yapıldı. Konu, özellikle sosyal medyada çok sayıda eleştiri yer aldı.
Rusya Başbakan Yardımcısı Arkadiy Dvorkoviç de söz konusu benzerliğe işaret ederek, “Kremlin Raporu daha çok ‘Rus Siyasetinde Kim, Kimdir?’ adlı bir kitaba benziyor.” eleştirisini getirirken, Rusya parlamentosu üst kanadı Federasyon Konseyi Uluslararası İlişkiler Komisyonu Başkanı Konstantin Kosaçyov da raporu “Kremlin’in telefon defterine benziyor.” sözleriyle eleştirdi.
“Rapor etkileyiciliğini kaybetti”
Konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Moskova merkezli Renaissance Capital’ın Direktörü Oleg Kouzmin, kopyala-yapıştır yöntemiyle hazırlanan Kremlin Raporu’nun “etkileyiciliğini” kaybettiğini belirtti.
Böyle bir yöntemle hazırlanan rapor nedeniyle, ABD’de yönetimin aşırı yumuşak bir tutum sergilediğine yönelik eleştirilerin hedefinde olabileceğine işaret eden Kouzmin, “Ancak bu durum, yaptırım hikayesinin artarak sürdürülmesine bağlı olarak olumsuz sonuçlar da doğurabilir.” dedi.
ABD’nin, özellikle Rusya’nın savunma sanayisine yönelik yaptırımları yoğunlaştırmasını beklediklerini anlatan Kouzmin, “Bununla birlikte, ABD’nin Rus devlet borcuna yönelik kısıtlamalar gitmesini beklemiyoruz. Ancak liste bu haliyle etkileyicilikten uzak ve dolayısıyla Rus makro ekonomisine veya ticaret iklimine doğrudan bir etkisi yok.” değerlendirmesinde bulundu.
“Liste yapay bir görüntüde”
Rusya Kamu Yönetimi ve Ulusal Ekonomi Akademisi’nden (RANHiGS) Doç. Dr. Sergey Hestanov da raporda yer alan iş adamlarının Forbes listesinden kopyalanması nedeniyle söz konusu isimlere bir yaptırım getirilmeyeceği görüşünde.
Listenin “yapay” bir görüntü verdiğini anlatan Hestanov, “Dolayısıyla listedeki isimlere yaptırım olacaksa da bu daha kısıtlı, daha çok belirli bazı isimlere yönelik olur. Deneyimlerimize göre de yaptırım süreci son derece geniş bir zaman dilimine yayılıyor ve şimdiden bu isimlere ne olacağını analiz edebilmek için çok erken.” dedi.
Kremlin Raporu’nda yer alan isimlerin, gerekli önlemleri çoktan aldıklarını savunan Hesterov, özellikle Rus enerji sektörüne yönelik yaptırımların, Avrupa’daki sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tesislerinin kapasitelerinin artmadan mümkün olmadığını söyledi.
“Liste, Putin’in yakın çemberinde olamayacak kadar kalabalık”
Rus Enerji ve Finans Enstitüsü Ekonomi Bölümü Başkanı Marcel Salikhov ise listede Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “yakın çemberinde” olamayacak kadar çok fazla insan bulunduğuna işaret etti.
Liste yayınlanmadan önce, Rus iş adamları arasında endişeli bir bekleyişin bulunduğunu anlatan Salikhov, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Rus iş adamları listeye girerlerse doğrudan yaptırıma maruz kalacaklarını düşünüyorlardı. Ancak şu anda durum böyle değil gibi görünüyor. Anladığım kadarıyla özellikle Kongrede, ABD raporuna yönelik bir hayal kırıklığı var. Dolayısıyla Kongre ve Senato’daki şahinler, ABD yönetimine daha ciddi adımlar atmaları yönünde baskı yapabilir.”