ANKARA – Meltem Bulur
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, yıl boyunca 4 kıtada yoğun şekilde yürüttüğü diplomasi trafiğinde en çok mesaiyi Filistin, Suriye, Arakan ve Kıbrıs meselelerinin çözümü için harcadı ve bu çerçevede hem üçlü mekanizmaları hem de uluslararası örgütleri harekete geçirmek için çaba gösterdi.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Çavuşoğlu, Türkiye’nin yürüttüğü aktif dış politika çerçevesinde ikili temaslar, uluslararası toplantılar ve cumhurbaşkanı ile başbakana refakat için yıl boyunca 103 yurt dışı ziyaretinde 473 bin 373 kilometre yol katetti. Çavuşoğlu, bir anlamda dünya çevresinde 11,8 tur atmış oldu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Rusya, Katar, Kuveyt, Suudi Arabistan, ABD, Almanya, Yunanistan, Polonya, Sırbistan, Ukrayna, İran, Kazakistan, Ürdün, Belçika, Çin, Hindistan, Azerbaycan, Tanzanya, Mozambik, Madagaskar ve Bahreyn ziyaretlerinde refakat etti. Çavuşoğlu, Başbakan Yıldırım’ın da KKTC, Yunanistan, ABD, Moldova ve Gürcistan ziyaretlerine eşlik etti.
Bakan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’a da Bangladeş ziyaretinde refakat etti.
41 ülkeye ziyaret
2017’de dışişleri bakanı olarak ikili, çok taraflı temaslar ve çalışma ziyaretleri için 41 ülkeye giden Çavuşoğlu, yılın ilk ziyaretini ABD’ye yaptı.
En çok “kardeş ülke” Azerbaycan’ın yanı sıra Kıbrıs, Suriye sorunlarının masaya yatırıldığı İsviçre ve Almanya’yı ziyaret eden Çavuşoğlu, bunların dışında İspanya, Ukrayna, Katar, Özbekistan, Karadağ, İtalya, Slovakya, Makedonya, Japonya, Fildişi Sahili, Liberya, Burkina Faso, Çin, Filipinler, Polonya, Slovenya, Fransa, Umman, Arnavutluk ve Belçika’ya gitti.
Çavuşoğlu’nun Liberya ve Burkina Faso temasları, Türkiye’den dışişleri bakanı düzeyinde bu ülkelere yapılan ilk resmi ziyaretler oldu.
Bakan Çavuşoğlu’nun ziyaretlerinde gündemin temel başlıklarını, Kıbrıs’ta çözüme yönelik müzakereler, Suriye krizi için yürütülen Astana ve Cenevre süreçleri ve Arakanlı Müslümanların yaşadığı insanlık dramı oluşturdu.
Çavuşoğlu, söz konusu krizlerin çözümü için uluslararası arenada başta Birleşmiş Milletler olmak üzere İslam İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Parlamentosu gibi birçok kurumla etkin çalışmalar yürüttü.
Bakan Çavuşoğlu, bu kapsamda en çok mesaiyi 2011’den bu yana iç savaşın sürdüğü Suriye, Myanmar ordusu ve Budist fanatiklerin yönelik saldırılarından kaçan Arakanlı Müslümanların durumu, ABD’nin aralık ayının başında Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıma ve büyükelçiliğini buraya taşıma kararı ve müzakerelere karşın ilerleme kaydedilemeyen Kıbrıs meselesi için harcadı.
Çavuşoğlu, haziranda Suudi Arabistan, Bahreyn, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere Körfez ülkelerinin Katar’la diplomatik ilişkilerini kestiğini açıklamasıyla başlayan Katar krizinde de yoğun diplomasi trafiği yürüttü.
20 ülkeyle yüksek düzeyli stratejik iş birliği
Türkiye’nin ağırlıklı olarak yakın çevresindeki ülkelerle ilişkilerin her alanda ilerletilmesi iradesini yansıtan ve ilişkilerin yapıcı diyalog ve iş birliği temelinde yürütülmesi hedefi doğrultusunda 20 ülkeyle kurulan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi (YDİK) mekanizmaları kapsamında bugüne kadar 54 toplantı düzenlendi, imzalanan anlaşma ve belgelerin sayısı 537’ye ulaştı.
Bu yıl Rusya, İran, Irak, Pakistan, Gürcistan ve Azerbaycan ile cumhurbaşkanı ve başbakan düzeyinde söz konusu mekanizmalar toplanırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Sırbistan ziyaretinde de mekanizmanın tesis edilmesine ilişkin ortak bildiri imzalandı.
Üçlü mekanizmalar da kullanıldı
Çavuşoğlu, Türkiye’nin son dönemde komşu ülkelerin sorunlarının çözümünde çok yararlı olduğu düşüncesiyle özel önem atfettiği üçlü mekanizma trafiğini de kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, bu kapsamda Türkiye-İran-Azerbaycan, Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan, Türkiye-Polonya-Romanya, Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan dışişleri bakanları toplantılarında etkin çalışmalar yürütürken son üçlü mekanizmayı Suriye’deki savaşın son bulması için Türkiye-Rusya-İran toplantısıyla Antalya’da gerçekleştirdi.
Uluslararası örgütlerle sıkı iş birliği
Bölgedeki savaş ortamı, kriz ve çatışmalar nedeniyle dış politikada gerek ikili gerek çok taraflı temasları kapsayan ziyaretler yapan Çavuşoğlu, bu çerçevede bölgesel ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğine özel önem gösterdi.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ), NATO, BM, G20, MIKTA, Güneydoğu Asya Ulusları Birliği (ASEAN) toplantılarında Türkiye’yi temsil eden Çavuşoğlu, ayrıca bölgedeki sorunların çözümünde kilit rol üstlenen ülkelerin katılımıyla yapılan toplantılara da iştirak etti.
Çavuşoğlu, bu kapsamda DEAŞ ile Mücadele Küresel Koalisyonu, Münih Güvenlik Konferansı, Küresel Güvenlik Forumu, Bled Stratejik Forumu ve İstanbul Süreci gibi birçok toplantıyı takip etti.
Bu yıl İİT Zirve Dönem Başkanlığını sürdüren Türkiye, KEİ’nin ve MIKTA’nın dönem başkanlığını devrederken, D-8’in de dönem başkanlığını da devraldı.