BAĞDAT
Irak‘ta seçimin galibi olan Şii lider Mukteda es-Sadr’ın desteklediği Sairun Koalisyonunun, Haşdi Şabi’ye bağlı Fetih, Başbakan Haydar el-İbadi’nin Nasır ve Ammar el-Hekim’in Ulusal Hikmet Koalisyonu arasında hükümeti kurmak için 4’lü ittifak teşkil edileceği belirtildi.
Hekim’in desteklediği ve yeni parlamentoya 20 milletvekili gönderen Ulusal Hikmet Koalisyonu Sözcüsü Muhammed Cemil Mayyahi, yaptığı açıklamada, “72 saat içerisinde Sairun, Fetih, Ulusal Hikmet ve Nasır koalisyonlarından doğan 4’lü hükümet ittifakı kurulacak.” dedi.
Hekim, seçim sonrası soluğu seçimin galibi Sadr’ın yanında alan ilk siyasetçi olmuştu. Sadr ve Hekim’in Necef’teki görüşmesinden hükümet kurma çalışmaları için “ittifak” kararı çıkmıştı.
Öte yandan, dün akşam saatlerde başkent Bağdat’a gelen Sadr, buradaki ikametgahında Başbakan İbadi ve İran’a yakın Bedir Örgütü ve Fetih Koalisyonu lideri Hadi Amiri ile ayrı ayrı görüştü.
Bazı kaynaklar, Sadr’ın İbadi’nin ikinci dönem başbakanlığına şartlı yeşil yaktığını bildirdi. Bu şartın İbadi’nin üyesi olduğu Irak İslami Dava Partisi’nden istifa etmesi olduğu iddia edildi. İbadi’nin Sadr’ın bu şartına karşı nasıl bir tutum sergileyeceği henüz bilinmiyor.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği’nin açıkladığı nihai seçim sonuçlarına göre, Sadr’ın desteklediği Sairun Koalisyonu 329 sandalyeli mecliste 54 sandalye kazanarak birinci oldu. İran destekli Fetih ise 47 sandalyeyle mecliste ikinciliği elde ederken, seçimlerden birinci çıkması beklenen İbadi’nin Nasır Koalisyonu 42 sandalyeyle üçüncüsü sırada yer almıştı.
Şii lider Hekim’in Ulusal Hikmet koalisyonu da 20 milletvekili çıkarmıştı.
Seçimlerde en yüksek sandalye sayısını elde etmesine rağmen Sadr, tek başına hükümeti kuramayacak. Irak anayasasına göre, seçimden sonra mecliste en büyük ittifakı oluşturan grup hükümeti kurabilir.
Sadr’ın arasının bozuk olduğu eski Başbakan Nuri el-Maliki’nin 26 sandalyeye sahip Kanun Devleti Koalisyonunu ittifak dışında bırakacağı söyleniyor.
Sadr’ın yeni hükümetin kurulması sürecinde masaya güçlü şekilde oturacağı yorumları yapılıyor.
Irak’ta şaibe iddialarının damga vurduğu 12 Mayıs’ta yapılan genel seçimlere sadece yüzde 44 oranında seçmen katıldı. 2014’teki seçimlerde ise katılım yüzde 62’ydi.
Irak anayasasına göre, resmi seçim sonuçların açıklanmasının ardından 90 gün içinde hükümetin kurulması gerekiyor. Öncelikle, Cumhurbaşkanı Fuad Masum, 15 gün içinde meclisi ilk oturumu yapmaya çağıracak. Düzenlenecek ilk oturumda meclis başkanı ve iki yardımcısının belirlenmesi gerekiyor.
Meclis, ilk oturumun ardından 1 ay içinde ülkenin yeni cumhurbaşkanını seçecek. Yeni cumhurbaşkanı, 15 gün içinde mecliste en çok sandalyeye sahip grubu hükümeti kurmakla görevlendirecek.
Yeni başbakanın kuracağı kabinenin 30 gün içinde meclisten güvenoyu alması gerekecek. Meclisin kabineyi onaylamaması halinde cumhurbaşkanı 15 gün içinde başka bir siyasi grubun başkanına hükümeti kurma görevini verecek.
Irak’ta yeni başbakanı, terör örgütü DEAŞ’ın bıraktığı büyük yıkım ve enkazdan sonra yeniden imar ve yolsuzluklarla mücadele gibi zorluklar bekliyor.
Muhabir: Haydar Hadi