İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif‘in Mart 2021’de ekonomist Said Leylaz ile yaptığı ve hükümet arşivlerine kaldırılan röportajının sızdırılarak 25 Nisan’da Londra merkezli Iran International televizyonu tarafından yayınlanması ülkenin gündemini işgal etmeyi sürdürüyor.
İranlı Bakan’ın özellikle, ABD tarafından öldürülen Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, Devrim Muhafızlarının ülke yönetimindeki etkisi ve Rusya ile ilgili söylediği sözler muhafazakar kesimden büyük tepki topladı.
Muhafazakar gazeteler ve siyasetçiler Zarif’i 18 Haziran’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmak için ses kaydını sızdırmakla suçlarken, reformistler ise bunu Zarif’in muhtemel adaylığının “sabote” edilmesine yönelik bir girişim olarak değerlendiriyor.
İran lideri Ali Hamaney de 2 Mayıs’ta yaptığı konuşmada Kudüs Gücü ve Devrim Muhafızlarına sahip çıkarken Zarif’i eleştirdi. Zarif gelen tepkiler üzerine Süleymani’nin ailesinden özür diledi.
Ses kaydının yankıları sürerken AA İran ekibi başkent Tahran’da İranlılara bu konudaki görüşlerini almak için mikrofon uzattı.
“Zarif bu sözleri çok daha erken söylemeliydi”
Üniversite öğrencisi Ahmed Suruş, Zarif’in reformist kanadın cumhurbaşkanı adayları arasında olduğunu belirterek, “Zarif bu sözleri çok daha erken söylemeliydi. Seçim sürecine girildiği için dile getiriyor. Zarif, ABD ve bölge ülkeleriyle 8 yıldır ilişki halinde. Ya bu sözleri daha erken söylemeliydi ya da istifa edip kenara çekilmeliydi.” ifadelerini kullandı.
Zarif’in görüşlerinin halk tarafından bilindiğini ancak ses kaydının yayınlanmasıyla daha aleni hale geldiğini dile getiren Suruş, “Reformistlerin devrini tamamladığını düşünüyorum Ruhani tüm siyasetini müzakerelere bağladı ancak o da sonuç vermedi. Bir yandan füze yaptık diğer yandan o tarafa bu tarafa “kahrolsun” sloganları attık. O yüzden istenen olmadı.” görüşlerini paylaştı.
Suruş, halkın sokakta konuştuğu konuları devlet yetkililerinin kapalı kapılar ardında dile getirdiğini savunarak, “Bu konuşmaların daha çok propaganda amaçlı olduğunu düşünüyorum. Rusya ile ilgili söylenenler kolay bir şekilde es geçilemez. İran, dünya güçlerinin hedeflerine ulaşması için bölgede güçlü bir askeri ayağa sahip ancak ne yazık ki; bu durumun tek kurbanı İran halkının kendisidir. Bunlar seçim oyunu. Siyaset elinde silah olan askeri güçlerimiz tarafından belirleniyor. Seçimlerde ‘müzakere’ ve ‘direniş’ kutupları sürekli oluyor ancak rejimin tercihi direniş cephesi olmaya devam edecek.” diye konuştu.
“Ses kaydının bu zamanda yayınlanması hem reformistlere öldürücü bir darbedir”
Serbest meslek sahibi Abbas Serfirazi de ses kaydının birileri tarafından kasıtlı olarak sızdırıldığını ileri sürerek, “Zarif, tüm gerçekleri söyledi. Bazıları bunu çarpıtmaya çalışıyor ve ‘ihanet etti’ diyorlar. Bence ihanet etmedi. Zarif, bir siyasetçi Onun sahip olduğu perspektife biz sahip olmayabiliriz. Zarif, kendisinin içinde olduğu ve onun ilerlemesini engelleyen ihtilafları dile getirdi.” tespitini yaptı.
Ses kaydını sızdıran ve yayınlanmasını sağlayanların Zarif’e darbe vurmayı amaçladığını savunan Serfirazi, “Zarif, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde seçenekler biriydi. Birçoklarının görüşleri Zarif’ten farklı ve bu durumdan hoşlanmıyorlar. Onlar bu ses kaydını Zarif’e darbe vurmak için yayınladı. Neden sadece budur. Başka gerekçe yok.” değerlendirmesinde bulundu.
Siyasi Bilimler doktora öğrencisi Mehran Abadi ise “Zarif geç bir tarihte konuştu. Bunları çok daha önce söylemeliydi. Çünkü cumhurbaşkanlığı için ismi geçenlerden birisidir. Ses kaydının bu zamanda yayınlanması hem reformistlere öldürücü bir darbedir hem de Zarif’in kendisine. Zarif iyi konuştu ve söylediklerinde herhangi bir sorun yoktu. Zarif’in cumhurbaşkanlığında yeri olmaz ancak sahip olduğu konumla daha büyük hizmetler yapabilir.” ifadelerini kullandı.
İsmini vermek istemeyen Tahranlı bir kadın da Zarif’e destek vererek, şunları kaydetti:
“Zarif, 8-9 yıldır halk için çalışıyor ve insanlar onu destekliyor. Ona büyük düşmanlık yaptılar ve hakkını çiğnemeye çalıştılar. Bunca yıldır çalışıyor. Eğer kötü olsaydı rehberimiz (Hamaney) onu görevden alırdı. Niye almadı? İyi olduğu için görevden almadı. Halkı için çalışıyor.”