Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil, yaptığı yazılı açıklamada, 2019’da 1,9 milyar dolar olarak gerçekleşen Libya’ya ihracatın, bu yılın ilk 5 ayında 590 milyon dolar olarak gerçekleştiğini bildirdi.
Geçen yılın aynı dönemine göre ihracatta 190 milyon dolarlık düşüş gözlemlendiğini, bunun da pandemiden kaynaklandığını belirten Karanfil, haziran itibarıyla çok daha pozitif tablolar yaşamaya başladıklarını aktardı.
Karanfil, şunları kaydetti:
“Biz bugün Libya’ya yaş sebze ve meyveden kimyevi ürünlere, hazır giyimden mobilyaya, mücevherden makine ve aksamlarına, elektrik ve elektronikten yapı malzemelerine, demir çelikten petrokimya ürünlerine, bilişim altyapı malzemelerinden ilaca, bebek bezinden mamaya, bisküviden gofrete kadar çok geniş bir yelpazede ürün ihracatı yapıyoruz. Libya’da halihazırda limanlar çalışmakta, aynı şekilde hava yolu ile ürün gönderiminde de problem bulunmamakta. Bazı banka işlemlerinde sorunlar yaşansa da uluslararası bankaların teyidi ile açılan akreditiflerde sorun yaşanmamaktadır. Bununla birlikte Türk ulusal bankacılık sisteminin desteğini, gelecek dönemlerde ticaretin sağlıklı şekilde ilerlemesi için yanımızda daha çok görmek isteriz. Umarız buna ilişkin düzenlemeler, Libya’da huzur tam olarak tesis edildikten sonra gerçekleşir.”
“Türkiye, ilk andan itibaren kendi hikayesini oluşturma isteğini gördü”
İhracatın yanı sıra Libya’ya yönelik yatırım projelerinde de önemli gelişmeler yaşanabileceğini aktaran Karanfil, “Libya ulusal mutabakat hükümeti ve Libya iş dünyası, yatırımların yapılması noktasında son derece hevesli. Çünkü ülkenin gerçekliğini yakalayabilmesi ve normale dönebilmesi için bunların hızla gerçekleşmesi gerekiyor. Hak ve haklıdan yana olan Türkiye, ilk andan itibaren Libya’nın bu yeniden inşa ve kendi hikayesini oluşturma isteğini gördü, bu noktada gerekli hassasiyeti gösterdi, göstermeye de devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin; iş yapma kabiliyeti gelişkin bir ülke olduğunu, enerji ve müteahhitlik başta olmak üzere birçok alanda hayata geçirdiği projelerle uluslararası alanda rüşdünü defalarca ispatladığını belirten Karanfil, Libya’da yaşanan elektrik kesintisi krizinin çözümü için karşılıklı atılan adımların sevindirici olduğunu kaydetti.
Karanfil, “Varlık içinde yokluk yaşayan bir toplumun en doğal ihtiyacıdır enerjiye ulaşmak, elektrik kesintilerini bertaraf etmek. Buradaki sorunun Türk şirketleri tarafından hızla çözümünün sağlanmasının iş yapma kültürüne ciddi bir katkısı olacaktır. Bu durum diğer sektörlerde de benzer çalışmaların yapılmasının önünü açacak, Türk iş insanlarının Libya’ya ilgisini, aynı şekilde Libyalı iş insanlarının da Türkiye’ye ilgisini artıracaktır. İş yapma kültürü geliştiği oranda çeşitlilik ve derinlik de kazanır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Enerji iş birliği pandemi nedeniyle kesintiye uğradı”
Murtaza Karanfil, enerji tarafında iş birliği için atılan adımların, pandemi nedeniyle kesintiye uğradığını belirterek, diğer alanlardaki iş birliğine dayalı yatırımların çeşitlenmesini beklediklerini aktardı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisi başlamadan Libya Misurata Free Zone (Misurate Serbest Bölgesi) ile Misurata Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası’nın, yatırım olanaklarını Türk iş insanlarına göstermek için kendilerini davet ettiğini bildiren Karanfil, şunları kaydetti:
“Misurata Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası’na biz de toplantı talebimizi bildirdik. Toplantıda özellikle olmasını rica ettikleri sektörler vardı. Alüminyum, ev aletleri, giyim ve ayakkabı, ilaç, liman işletmeciliği, metal, mobilya, jeneratör, bilişim, gıda özel önem gösterdikleri ve mutlaka gelmesini istedikleri sektörlerdendi. Süt ve süt üreticileri, şeker üreticileri, un üreticileri, yemeklik yağ üreticileri, bisküvi üreticileri, makarna üreticileri, domates üreticileri, meyve suyu ve içecek üreticileri de davet edilen sektörler arasında yer alıyordu. Bunlar refah ve iyi yaşam için gerekli sektörler…
Libya kendi imalat sektörüne sahip olmadığı, gıda dahil birçok alanda üretimde sorun ve sıkıntı yaşadığı için bir başlangıç noktası olarak bu sektörlerin Libya’ya yatırım yapmasını istiyordu. Hala da istiyor. Davetin temel amacı da buydu. Pandemi nedeniyle karşılıklı yürütülen bu çalışmalar ve girişimler sekteye uğradı ancak biz yakın zamanda bu tarafta da sürecin başlamasını bekliyoruz. Bu noktada da girişimlerimiz devam ediyor. Hükümetimizin ilgili bakanlıkları ve bizim gibi sivil toplum kuruluşları, iki ülkenin yüksek yararını gözeterek süreçleri yönetiyor.”
“Burayı yakından takip etmek önemli”
DEİK Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Karanfil, Libya’ya ihracatın artarak devam ettiğini belirterek, “Afrika’nın iç kısımlarına ürün ticaretinde kilit bir rol üstlendiğimiz göz önüne bulundurulduğunda yakın zamanda ihracatta 10 milyar dolara ulaşabiliriz. Tabii proje ve yatırım kısımlarında süreç, istikrarın gelişim hızı paralelliğinde ilerliyor. Burayı yakından takip etmek, ihtiyaçlara özel projeler geliştirmek ve an geldiği zaman hazır olmak çok önemli. Libya ve Afrika ile ticari faaliyetlerini geliştirmek isteyen bütün iş insanlarımıza bunu tavsiye ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Libya ile ticari faaliyetlerin, proje ve yatırımların koruyucu anlaşmalarla güvence altına alınmasının önemine işaret eden Karanfil, şunları kaydetti:
“Ortak sanayi tesislerinin oluşturulması, serbest ürün dolaşım anlaşmalarının yapılması, TSE’nin Libya’da akredite edilmesi, havacılık sektöründe ortak çalışmalara imza atılması iki tarafın yüksek faydasına olacaktır.
Türkiye’den Libya’ya ürünler deniz yolu ile 3 günde gitmekte. Libya’dan Afrika’nın içine doğru açılacak güvenli bir ticaret yolu, ürünlerin iç kısımlara teslimini 1-2 haftaya indirecektir. Gümrük vergisi oranlarının düşük kalması, ulaşımın daha az maliyetli olması gibi kolaylıklar da düşünülünce kesinlikle iş insanlarımızın dikkat kesilmesi gereken bir coğrafyadan söz ediyoruz.”