Anadolu Ajansı (AA) Enerji Masası‘nın konuğu olan Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Kıvanç Zaimler, yeni tip koronavirüs salgınının devam ettiği dönemde vatandaşlara kesintisiz enerji servisi götüren sektör çalışanlarına teşekkür etti.
Zaimler, 2020’nin talebin çok dalgalandığı bir yıl olduğunu anımsatarak, salgının ilk dönemlerinde mesken talebinin arttığını ve sanayi talebinin azaldığını ancak 2020’nin son çeyreğinde özellikle sanayide enerji talebinin arttığını belirtti.
Elektrik talebinin geçen yıl bir önceki yıla göre küçük de olsa bir büyümeyle devam ettiğini aktaran Zaimler, “Bu yıl artışın aynı yönde devam ettiğini görüyoruz. Bu dönemde özellikle kamu ve özel sektörün işleri olduğu gibi devam ettirme isteği önemliydi. Bu, Sabancı Holding ve iştiraklerimiz olarak bizim öz sermayeli girdiğimiz bir iş. Bu nedenle, krizlere krizden önce hazırlanmak lazım.” ifadelerini kullandı.
Zaimler, operasyondaki yönetim kabiliyeti, kurlara ve emtia fiyatlarına göre portföye alınan önlemlerin bugün kendilerini sağlıklı bir bilançoda tuttuğunu ve krizi iyi atlattıklarını vurguladı.
Şirketin faaliyet karının 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 15, net karının da yüzde 20 arttığına dikkati çeken Zaimler, sektörde öngörülebilirliğin çok önemli olduğunu ve artırılması gerektiğini vurguladı.
Sektördeki yeni trendler “kutup yıldızı” gibi
Elektriğin refahın sembolü olduğunu söyleyen Zaimler, dünyada artık kentleşme, teknoloji, çevre ve sürdürülebilirliğin daha fazla ön plana çıktığını ve enerjinin tüm bu konuların merkezinde yer aldığını dile getirdi.
Zaimler, Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilirlik alanında 17 hedefi bulunduğunu anımsatarak, şöyle konuştu:
“Bunlar kendimize kutup yıldızı aldığımız hedeflerden. Çevre, sıfır karbon ayak izi gibi. Ülkeler seviyesinde yol haritasının 3 ana kolu var. Yenilenebilir enerjiyi artırmak, enerji verimliliği ve şebekeleri güçlendirmek. Sadece bunların yaratacağı istihdam bütün dünyadaki istihdamı pozitif yönde etkileyebilecek bir durumda. Bu resmin çok benzeri Türkiye için de geçerli. Enerji sektöründe en önemli konu öngörülebilirliği sağlamak. Bardağın boş ve dolu tarafı var. Bugün Türkiye’de kışın son günlerine geliyoruz. Hiç arz güvenliğini konuşmadık. Hava koşullarından dolayı elektrik, doğal gaz kesilir mi, bunları hiç konuşmadık. Kaynak çeşitliliği oluşmuş durumda. Bugün koyulan politikalar ‘yenilenebilir enerjiyi artırmak, enerji verimliliği ve şebekeleri güçlendirmek’ maddelerini destekliyor.”
Dijitalleşme ve Ar-Ge öne çıkıyor
Zaimler, Enerjisa Dağıtım Şirketleri olarak 2016-2020 döneminde 8,5 milyar lira olarak öngörülen yatırım miktarının yüzde 40 artışla 12 milyar lira seviyesinde gerçekleştiğini dile getirdi.
Yatırımdaki artışın ihtiyaca bağlı olarak yükseldiğini ifade eden Zaimler, bu yatırımların şebeke ve trafonun büyümesine ayrıldığını aktardı.
Zaimler, kentleşmenin bunun en önemli itici güçlerinden biri olduğunu belirterek, “2021-2025 tarife döneminde elektrik dağıtım sektöründeki yatırımları 15 milyar lira olarak öngörüyoruz. Özellikle kırsal bölgelerde ihtiyacın fazla olduğunu söyleyebilirim.” dedi.
Bu tarife döneminde müşteri memnuniyetinin daha fazla ön plana çıkacağını ifade eden Zaimler, performans kriterlerinin dikkate alınacağını, ödül ve ceza uygulamaları ile şeffaflığın artması için uygulamaların hayata geçirileceğini kaydetti.
Zaimler, dijitalleşme ve Ar-Ge anlamında yeni teşviklerin olmasının bu tarife döneminin en önemli yanları olduğunu belirtti.
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneğinin (ELDER) bu hafta yapılan genel kurulunda ELDER Yönetim Kurulu Başkanı seçilen Zaimler, sektörün sürdürülebilirliği için katkı sunmaya devam edeceklerini söyledi.
Zaimler, Türkiye’de bugün yaklaşık 96 bin megavat kurulu güç bulunduğuna işaret etti.
Zaimler, bu rakamın 10 sene önce 44 bin megavat olduğunu anımsatarak, bugün ise kurulu gücün yüzde 51’inin yenilenebilir kaynaklardan oluştuğunu kaydetti.
Sabancı Holding olarak sürdürülebilir gelecek için yenilenebilir enerjiyi büyüme alanlarından biri olarak belirlediklerine işaret eden Zaimler, “Elektrik üretiminde çok dengeli bir portföyümüz var. Türkiye ile yüzde olarak çok örtüşüyor. Dolayısıyla Türkiye’nin enerjide büyümesinin yenilenebilirden geleceğini öngördüğümüz için biz de bundan sonraki bütün yatırımlarımızı yenilenebilir üzerine planladık. Elimizde 565 megavat halihazırda yapılmasını öngördüğümüz, aktif olarak içinde olduğumuz rüzgar yatırımları var. 250’şer megavat Çanakkale ve Aydın’da Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) kapsamında, 65 megavat da Kayseri’de var ama daha ilave kapasitelere ve teknolojilere ciddi şekilde bakıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Güneşte ve rüzgarda YEKA modelinin devam edeceğini düşünüyorum”
Zaimler, Türkiye’nin sürdürülebilirlik hikayesinde yerli, yenilenebilir ve milli kelimelerinin çokça duyulduğunu söyledi.
Şirketin, toplam 1000 megavatlık rüzgar YEKA ihalesinde 500 megavata talip olduğunu anımsatan Zaimler, şöyle devam etti:
“Önümüzdeki dönemde bu yatırımı yapacağız. YEKA ihalelerine yoğun talep olması çok sevindirici, daha çok alanda daha çok ve daha küçük yatırımcıları da oyuna sokabilmek açısından. Önemli bir konu ise bunun finanse edilebilirliği. Çünkü günün sonunda bu projelerin hayata geçmesi lazım. Yani oradaki tesislerin enerji üretmesi lazım, o panellerin çalışıyor olması lazım, o pervanelerin kurulması lazım. Ben önümüzdeki dönemde hem güneşte hem de rüzgarda YEKA modelinin devam edeceğini düşünüyorum. Bu ilk YEKA ihalelerinin hayata geçmesi, başarıyla çalışması da arkadan gelecek projeler için destek verecektir. Dolayısıyla bir özel sektör temsilcisi olarak kamudan beklentim ne dersem tek kelimeyle ‘öngörülebilirlik’ derim.”
“Enerjisa Üretim’in halka arzı için koşullar uygun değil”
Zaimler, Enerjisa Üretim şirketinin halka arz süreciyle ilgili olarak bugünkü koşulların çok uygun olmadığını belirtti.
Geçen yıl önceliklerinin Enerjisa Üretim şirketini operasyonel ve finansal olarak istedikleri yere taşımak olduğunu vurgulayan Zaimler, “Ne mutludur ki bunu 2020’nin sonunda tamamladık ve bugün Enerjisa Üretim temettü veren bir şirket haline geldi. Açıkçası bugünden sonra bizi daha iyi bir gelecek bekliyor. Ortağımızla beraber halka arz dahil bütün stratejik alternatifleri değerlendireceğiz. Ekonomik gelişmeler, şirketin önceliklerini ve stratejik alternatiflerini takip edeceğiz. Büyümeyi nasıl finanse edeceğimiz konusunda bütün seçenekleri değerlendireceğiz.” diye konuştu.