“Kovid-19 Pandemisinde Normalleşme Döneminde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi” güncellenerek rehbere, “E2 ve E3 Grubu İlçe Devlet Hastanelerinde (Entegre Hastane) Alınması Gereken Önlemler”, “İlçe Sağlık Müdürlükleri / Toplum Sağlığı Merkezleri ve Bağlı Kuruluşlarında Alınması Gereken Önlemler” ve “Sağlıklı Hayat Merkezlerinde Alınması Gereken Önlemler” başlıkları eklendi.
Rehberde, Kovid-19’un ana bulaşma yolunun virüsü taşıyan kişinin konuşma, öksürme ve hapşırması sırasında ortaya çıkan damlacıklar olduğu, damlacıklarla kirlenen yüzeylerle temas eden ellerin ağız, burun ya da gözlere dokunulması ile de hastalık bulaşabileceği bu nedenle hem hastane çalışanı hem de başvuran kişilerin Kovid-19 kapsamında sağlıklarını korumak için kurallara uyması gerektiği belirtildi.
Rehbere göre, hastanelerin hizmetleri İl Pandemi Kurulu ve/veya İl Sağlık Müdürlüğünün kararları takip edilerek planlacak, entegre hastaneye girişlerde sosyal mesafe kurallarına (en az 1 metre) uyulacak, girişlerde kişiler sırayla içeriye alınacak, sırada durulması gereken alanlar aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriyle belirlenecek.
Hastanelerin girişine Kovid-19 önlemleriyle ilgili afişler (el yıkama, maske kullanımı gibi) asılacak, hastane girişinde ve ihtiyaç duyulan alanlarda el antiseptiği bulundurulacak.
Temassız ölçüm yapan ateş ölçerler kullanılacak, tansiyon manşonları hastalar arasında yüzde 70 alkol veya hastanede kullanılan yüzey dezenfektanıyla dezenfekte edilecek.
Hasta ve hasta yakınları mümkünse hastaneye giriş noktasında, mümkün değilse poliklinikte Kovid-19 bulguları açısından sorgulanacak.
Kovid-19 şüphesi olan hastalar 2. veya 3. basamak hastaneye yönlendirilecek, bu hastaların yönetimi Sağlık Bakanlığı Kovid-19 Rehberi’ne göre yapılacak.
Salgın sırasında verilen eğitimler güncellenerek sürdürülecek, eğitimler mümkünse çevrimiçi (online) yapılacak ve kayıt altına alınacak. Eğitimler, Sağlık Bakanlığı materyallerine uygun olacak.
Hastane aciline başvuran hastalar için gerekli tedbirler alınarak yoğunluk oluşması engellenecek, acil servis/ünitesinde alınması gereken önlemler “Kovid-19 Pandemisinde Normalleşme Döneminde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi’ne uygun şekilde olacak.
Entegre hastanenin tüm alanlarında (sosyal alanlar, dinlenme odası, toplantı ve eğitim odası dahil) sosyal mesafenin korunmasına ve maske kullanılmasına devam edilecek.
Rehberde, belirtilen diğer önlemler şöyle sıralandı:
Bekleme alanlarındaki gazete, dergi, broşür, kalem ve kitap gibi eşyalar kaldırılmalı.
– Hastane bünyesinde hizmet sunan diş polikliniğine/uzman aile hekimi polikliniğine başvuran hastalar genel alanlarda kalabalık oluşturmaması için ayrı olarak kabul edilmeli. Ancak bunun sağlanamadığı durumlarda hasta bekleme alanlarında sosyal mesafenin (en az 1 metre) sağlanması gerekli.
– Hasta bekleme alanları uygun “sosyal mesafeye” izin vermiyorsa veya hastaların tercih etmesi durumunda kişisel araçlarında veya cep telefonu ile temasa geçebilecekleri şekilde binanın dışında beklemeli. Mümkün olduğu kadar randevulu çalışma düzeni sağlanmalı.
– Diş polikliniğinde çalışma prosedürü “Kovid-19 Pandemisinde Normalleşme Döneminde Sağlık Kurumlarında Çalışma Rehberi”ne göre uygulanmalı.
– Yatan hastanın bulunduğu serviste, refakatçilerin durumu Sağlık Bakanlığı talimatlarına uygun şekilde olmalı. Hasta ziyareti için mesai saatleri dışında belirlenmiş bir zaman içerisinde sadece hastanede yatan kişinin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tek kişinin ziyaretine izin verilmeli.
– Hastanın yardıma ihtiyacı olduğu durumlar (pediatrik hastalar, özel gereksinimi bireyler, yaşlı hastalar vb.) hariç refakatçi kabul edilmemeli.
– Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalı, kapasitesinin en fazla üçte biri sayıda kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı asansör girişinde belirtilmeli.
– Entegre hastanelere başvuran hasta ve hasta yakınları hastaneye giriş noktasında mümkün değilse poliklinikte Kovid-19 bulguları açısından sorgulanmalı.
– Girişte görünür bir yere uyulması gereken kuralları açıklayan bilgilendirme afişlerinin asılmalı, hastaneye başvuranlar ile çalışanlar arasında sosyal mesafe korunmalı, hastaneye girmeden önce maske takılmalı, maske kullanım kurallarına uyulmalı.”
Sağlık personeline yönelik kurallar
– Pandemi dönemi boyunca sağlık çalışanlarının zorunlu olmadıkça yüksek riskli bölgelere seyahat etmemesi gerektiği ifade edilen rehberde, çalışanlara yönelik alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:
“- Sağlık personelinin tümü kuralına uygun tıbbi maske takmalı, maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilmeli, değiştirilmesi öncesinde ve sonrasında el antiseptiği kullanılmalı.
– Sağlık personelinin el hijyenine dikkat etmesi sağlanmalı. El hijyenini sağlamak için, eller en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkanmalı, su ve sabunun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalı.
– Sağlık personeli dinlenme alanlarında en az 1 metrelik sosyal mesafeyi korumalı ve maske takmayı sürdürmeli. Yemek yerken ya da su/çay/kahve içilirken, maske çıkarılacağı için bunun yapıldığı kapalı alanda aynı anda birden fazla kişinin olmaması sağlanmalı.
– Yemekhanede masalar ve sandalyeler arası mesafe en az 1 metre olacak şekilde düzenleme yapılmalı.
– Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için yemek saatleri çalışanlar gruplara bölünerek belirlenmeli ve mümkünse aynı kişilerin aynı masada yemek yemeleri sağlanmalı. Çay içme molalarında da benzer kurallara dikkat edilmeli.”
İlçe Sağlık Müdürlükleri ve Toplum Sağlığı Merkezlerinde alınması gereken önlemler
Rehberde, İlçe Sağlık Müdürlükleri/Toplum Sağlığı Merkezleri ve Bağlı Kuruluşlarında (ÇEKÜS, KETEM, Enfeksiyon Kontrol, İSG, Diyabet ve Obezite Birimleri, Göçmen Sağlığı Merkezleri ve Sağlık Evleri) hem kurum çalışanları hem de başvuran kişilerin Kovid-19 kapsamında sağlıklarını korumak için kişilere yönelik doğrudan sağlık hizmeti sunulan bağlı kuruluşların (ÇEKÜS, KETEM, Enfeksiyon Kontrol, Diyabet ve Obezite Birimleri); Sağlıklı Hayat Merkezlerinden (SHM) bağımsız hizmet binalarında bulunuyorsa Kovid-19 kapsamında alınması gereken önlemlere göre hizmet sunulması gerektiği belirtildi.
Tüberküloz hastaları için solunum izolasyonuna yönelik önlemler alınması gerektiğini belirtilerek, ilçe sağlık müdürlükleri / toplum sağlığı merkezleri ve bağlı kuruluşlarında alınması gereken diğer önlemler, şöyle sıralandı:
– “İl Pandemi Kurulu ve/veya İl Sağlık Müdürlüğünün kararlarını takip ederek hizmetlerini planlamalı.
– Kurum girişlerinde sosyal mesafe kurallarına (en az 1 metre) uyulmalı, girişlerde kişiler sıra ile içeriye alınmalı ve sırada durulması gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriyle belirlenmeli.
– Kurumlara müracaatlarda kapı triyajı uygulamasına devam edilmeli, başvuran kişi ve yakınlarının mümkünse bina giriş noktasında mümkün değilse uygun bir yerde Kovid-19 bulguları açısından sorgulanması gerekli. Kovid-19 şüphesi olan hastalar 2. veya 3. basamak hastaneye yönlendirilmeli, bu hastaların yönetimi Sağlık Bakanlığı Kovid-19 Rehberine göre yapılmalı.
– Triyajdaki sorulardan herhangi birine “evet” cevabı verildiğinde derhal kişiye tıbbi maske takılarak, birinci basamak sağlık tesisinin Kovid-19 için ayrılmış muayene odası/alanına alınmalı. Burada hasta tekrar değerlendirilerek, ateşi ölçülmeli, en kısa sürede İl/İlçe Sağlık Müdürlüğüne bildirim yapılmalı.”
Taşımalı sistemle toplu taramaya gelenler
Rehberde, taşımalı sistemle toplu taramaya gelen danışanlar için alınması gereken önlemlere de yer verildi.
Buna göre, araçlara binmeden ateş ölçümü ve semptom sorgulaması yapılacak.
Ateş, öksürük, burun akıntısı, solunum sıkıntısı belirtileri olan, Kovid-19 vakası veya temaslısı olanlar araca alınmayacak, tıbbi maske takılarak bir sağlık kurumuna yönlendirilecek.
Araçlar, özellikle sık temas edilen yüzeyleri başta olmak üzere su ve deterjanla temizlenecek, araçların girişlerine el antiseptiği konulacak, araçta sürücü dahil herkes maske takacak, araçlarla transferi yapılan danışanlar, servislerde yan koltuk boş kalacak ve arka arkaya gelinmeyecek şekilde çapraz düzende oturtulacak.