İSTANBUL – HİLAL UŞTUK
Fransız yazar Yasmina Reza’nın 1994’te Paris’te prömiyerini yapan “Sanat” oyununda rol alan tiyatro ve dizi oyuncusu Mutlu Güney, Türk oyunculara ilişkin, “Biz duygusal bir milletiz. Duygularımız çok yoğun olduğu için bizim oyunculuğumuz güzeldir. Bizim oyunculuğumuzun içinde duygu vardır ve duygularımız daha fazla, daha coşkuludur.” dedi.
Oyunda Cihan Ünal ve Can Gürzap ile aynı sahneyi paylaşan Güney, oyunculuk ve tiyatro sanatına ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Güney, daha ilk okuldayken “Miki Fare”yi canlandırarak oyunculuğa başladığını, profesyonel olarak da 42 yıldır tiyatro sahnesinde rol aldığını söyledi.
Ailesinde çok sayıda sanatçı olduğu için doğal olarak kendisini sanatın içinde bulduğunu vurgulayan sanatçı, usta oyuncu Salih Güney ile kardeş olduğunu, oyuncu, yönetmen ve senarist Savaş Başar’ın ise teyzesinin oğlu olduğunu dile getirdi.
Mutlu Güney, tiyatronun kendi yaşamındaki önemine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Tiyatro, bir mikrop ve ben de içine girdim. Ben idealist bir tiyatrocuyum. Konservatuvardan mezun olduktan sonra Bursa Devlet Tiyatrosu’na gittim. Orada 13 yıl çalıştım. Oradan Adana’ya geçtim ve Adana Devlet Tiyatrosu’nda 5 yıl çalıştım. Türkiye’de tiyatronun devam etmesi için elimizden gelen çabayı gösterdik. Artvin’den Hakkari’ye, Sinop’tan İzmir’e, bir uçtan diğer uca her ili dolaştık. Ülkeyi 7 defa turladım. Tiyatrodan başka hiçbir şey yapmadım. Sadece tiyatro yaptım. Çocuklar yetiştirdim. Hocalık yaptım. Sonra da İstanbul’a geldim. İstanbul’da da Devlet Tiyatrosu’na devam ettim. İstanbul’a gelince maddi olanaklar azalmaya başlayınca, insan ister istemez dizilere yöneliyor. Dizilere girdim ve onlarla birlikte tiyatro yapmaya da hala devam ediyorum.”
Tiyatro sahnesinden geçmeden dizi ve sinemada oynamamak gerektiğini sözlerine ekleyen başarılı oyuncu, “Tiyatrocu olacaksınız ki sinemada ya da dizilerde kendinizi gösteresiniz. Tiyatroda yaşamadan, sahneye çıkmadan bir şey yapılabileceğine inanmıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
“İnsanı anlatmak çok zor”
Oyuncu Güney, sanatın evrensel olduğunun altını çizerek, “Yani tüm insanları ve insani duyguları kapsayan, o duyguları anlatan sanat tiyatrodur. Kin, nefret ve kıskançlık gibi Shakespeare’in ele aldığı duygular, tüm insanlarda var.” diye konuştu.
Tiyatronun 6. ana sanat dalı olduğunu aktaran Güney, 5 ana sanat dalının birleşiminden meydana gelen tiyatroda, bire bir ve canlı olarak performans sahnelendiği için, izleyenlerin bambaşka yerlere gittiğini kaydetti.
Mutlu Güney tiyatronun, izleyenin beynindeki kılcal damarları açan bir sanat olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Her şey sanat olamıyor tabii. Günümüzde artık skeçler de sanat mıdır diye tartışılabilir ama Haldun Taner’in skeçleri başka. Taner, ‘Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım’ gibi skeçleriyle vardır ve bunlarla topluma bir şey anlatır. Toplumsal bir neticeye varmak için toplumsal bir olayı anlatmaya çalışır. Bireysel olaylardan yola çıkmaz. İnsanları ilgilendiren toplumsal bir olaya parmak basar. Kişilerin bireysel sorunlarına parmak basanlar topluma bir şey anlatamadıktan sonra benim için sanat değil, gösteridir. Çünkü bir alt yapısının olması gerekiyor.”
Tiyatronun kolay bir meslek olmadığının altını çizen sanatçı, “İnsanı anlatmak çok zor. Bir insanın karakterini olgunlaştırıp sahnede onu anlatmayı sağlamak çok zor bir şey. Hocalarımız bize derdi ki, ‘Siz daha merdivenden çıkarken biz sizin ne olduğunuzu anlardık’. Nereden anlar derdik. Hakikaten öyleymiş. Biz de sonra hoca olunca anladık. Merdivenden çıkarken daha anlıyoruz şimdi. Çok haklılarmış. İnsanla o kadar yoğun uğraşan bir iş ki insanı hemen tanıyabiliyor. O nedenle de zor bir iş.” ifadelerini kullandı.
“Bir dönemde 22 klasik kitap okumak zorundaydık”
Güney, kendisiyle aynı dönem eğitim görenlerin 5 yıl okuduğunu belirterek, “Bizim okuduğumuz zamandaki okul ile şimdiki arasında çok fark var. Biz bir dönemde 22 klasik kitap okumak zorundaydık. Herhangi bir şekilde okumaz ve özetini çıkarmazsak diploma vermiyorlardı. Long Play’de Mozart, Beethoven dinlemek zorundaydık. Kütüphaneden de çıkamazdık arkadaşlarımızla.” dedi.
Tiyatro eğitiminde ekol eğitiminin önemine işaret eden sanatçı, günümüzde ekolün kaybolduğuna dikkati çekerek şunları söyledi:
“Biz ekollüydük. Hocalarımız bizi ekollü mezun etti. Ekolsüz zaten bir yere varamaz ve sanatın devamını sağlayamayız. Şimdi ekol yok. Biz Stanislavski (oyunculuk) metoduyla var olan çalışmaları yapardık. Şimdi başka türlü yapıyorlar. Saçma sapan şeyler oluyor. Ama çok yetenekli, kendilerini çok iyi yetiştirmiş çocuklar da var. Bizim konservatuvara 16 yaşındaki çocuk da ortaokul mezunu da gelirdi. Çünkü çocukların sesleri 16-18 yaşlarında açılmaya başlar. Onu eğitebilmek için 16 yaşındaki çocuklar alınırdı. YÖK olduktan sonra durum değişti. Gençler, liseyi bitirdikten sonra konservatuvara girmek zorunda kaldı. Mehmet Ali Erbil, Zuhal Olcay, Derya Baykal, hepsi 15-16 yaşında konservatuvara girdi. Çocuk yaşken eğilir düşüncesiyle yola çıkarak yapılmıştı bu uygulama.”
Mutlu Güney, Türk oyuncuların oyunculuklarına ilişkin ise, “Biz duygusal bir milletiz. Duygularımız çok yoğun olduğu için bizim oyunculuğumuz güzeldir. Bizim oyunculuğumuzun içinde duygu vardır ve duygularımız daha fazla, daha coşkuludur. Olaylara daha farklı bakarız. Coğrafi bölgeyle de ilgilidir bu biraz. İngiliz’in soğukluğuyla, İtalyan’ın sıcaklığı arasındaki fark gibi bu. Bizim yorumladığımız oyunların hepsinde yürek vardır. Bu da benim hoşuma gidiyor. Ancak oyunculukta teknik olarak zayıf olabiliriz. O ayrı.” açıklamasında bulundu.
Üç ünlü ismin rol aldığı Sanat adlı oyun, 6 Mart’ta Kocaeli Sabancı Kültür Merkezi’nde, 16 Mart’ta ise İstanbul Mecidiyeköy ArtıSahne’de sergilenecek.