İSTANBUL
Yeni Dünya Vakfı‘nda düzenlenen Babıali Enderun Sohbetleri’ne konuk olan Safa Önal, Türk sinema tarihinde yaşadığı olaylara ilişkin hatıralarını anlattı.
Çok sayıda sinema filminde senaristlik ve yönetmenlik yapan Önal, Peyami Safa’nın çok iyi bir romancı olduğunu vurgulayarak, “Fatih Harbiye kitabını bugün yazamazsınız. Peyami Safa’nın Türkçesi çok iyiydi, sözcükleri seçerek konuşurdu, dinlemek güzeldi.” dedi.
“İyi bir Türkçe’ye hasretiz çünkü iyi Türkçe konuşan yok.” diyen Önal, şöyle devam etti:
“Önce güzel bir Türkçe ile konuşun, önce dilinizi öğrenin. Türkçe müthiş bir dil. Aynı kelimelerle dönüp dolaşıyorsunuz aranızda, öyle şey olur mu?”
“Türkçe, koca bir imparatorluk dili”
Önal, Arapça ve Farsça’dan aldığı kelimeleri çekime sokmuş olan Türkçe’nin “koca bir imparatorluk dili” olduğunu dile getirdi.
Türkçe’ye vakıf olduğunu belirttiği Hilmi Yelkenci’nin kendisine Osmanlı’da saray diline ilişkin verdiği bilgileri aktaran Önal, şunları kaydetti:
“Hilmi Yelkenci, birkaç örnekle saray dilini anlatmıştı. Buna göre sarayda ‘kapın örtülsün’ bedduası olmasın diye ‘kapıyı çevir’ diyorlar. ‘Kapıyı ört’ yok. ‘Işığın sönsün’ bedduası olmasın diye ‘ışığı söndür’ yok, ‘ışığı dinlendir’ var. Nereden gelmişiz ve nereye hapsolmuşuz? Ne kadar dar, 250-300 sözcüğün arasında dönüyoruz. ‘Kapıyı çevir, ışığı dinlendir’ diye konuşulan böyle bir dil, ahlak ve edepten bu noktaya gelmek insanları zorluyor.”
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Sanat Özel Ödülleri’nin sahiplerini bulduğu 22 Şubat’taki törende Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kullandığı, “Türk sinemasının bir dönemine senarist ve yönetmen olarak damgasını vuran Safa Önal” ifadesini hatırlatan Önal, 87 yaşında olmasına rağmen sinema, kültür ve sanat alanında bir şeyler yapılması için heyecanlandığını sözlerine ekledi.
Muhabir: Ahmet Esad Şani
