KONYA-Yavuz Görür
Konya‘nın Halkapınar ilçesinde, “dünyanın ilk tarım anıtı”, Sannabadae Manastırı, Geç Hitit dönemine tarihlenen kabartma ve sunak alanı gibi mekanlar ile doğal güzellikleri buluşturan İvriz Kültürel Peyzajı’nın UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne alınmasının, bölgeye yerli ve yabancı turist ilgisini daha da artırması bekleniyor.
Bolkar Dağları’nın karlı zirveleri, bol oksijenli yaylaları, buz gibi akan çayı, çayırlarında koşan yılkı atları ve eşsiz doğasıyla İvriz, bölgenin önemli turistik mekanları arasında yer alıyor.
İvriz Mahallesi’nde bulunan, milattan önce 8. yüzyıla tarihlenen Geç Hitit dönemi İvriz Kaya Kabartması, bölgedeki turistik mekanların merkezini oluşturuyor.
Konya Ereğli Yüzey Araştırma Projesi (KEYAR) Başkanı, Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Çiğdem Maner, AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Ereğli, Halkapınar, Karapınar ve Emirgazi ilçelerinde Tunç ve Demir çağları yerleşimlerini araştırdıklarını söyledi.
Araştırmaların en önemli bölümlerinden birini İvriz’deki çalışmaların oluşturduğunu anlatan Maner, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Dünya Miras Alan Şubesi Müdürlüğünün desteğiyle yapılan başvuru sonucu bölgenin, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne girdiğini anımsattı.
Maner, “dünyanın ilk tarım abidesi” olarak nitelendirilen anıtın üzerinde iki kitabe bulunduğuna işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Luvice dilinde yazılmış kitabelerde kabartmanın Tuwanuwa kralı Warpalawas tarafından, fırtına tanrısı Tarhunzas’a adandığı anlaşılıyor. Altında, kabartmayı işleyen sanatçı Tiyarmatus’un adı ve kabartmayı kral Warpalawas için kazıdığı yazmaktadır. Kitabe bu açıdan da oldukça önem taşımaktadır. Sanatçının adının geçtiği dünyadaki ilk sanat eserlerinden biridir. Kayanın üzerine kabartma tekniğiyle işlenmiş betimleme, tipik bir Geç Hitit devri anıtı olduğunu gösteriyor. Anıtın 110 metre güneyinde bir kabartma ve sunak alanı bulunuyor. Ambarderesi mevkisinde İvriz anıtının küçüğü bulunuyor. Kabartmanın karşısında, halk arasında Kızlar ve Oğlanlar Sarayı olarak bilinen manastır, Bolkar Dağları’nın yamacına konumlanmıştır.”