ANKARA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooranbay Ceenbekov’la görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
: , Kırgızistan Cumhurbaşkanı Ceenbekov ile ortak basın toplantısı düzenliyor
— AA Canlı (@AACanli)
Ceenbekov’u Türkiye’de misafir etmekten duyduğu bahtiyarlığı dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ceenbekov’u cumhurbaşkanlığı seçimindeki başarısından dolayı tebrik etti.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı’nın ilk yurt dışı ziyaretini Türkiye’ye yaptığına dikkati çeken Erdoğan, bu anlamlı ziyaret için teşekkür etti.
Ceenbekov’un görev süresi boyunca iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da gelişeceğine inandığını belirten Erdoğan, “Kırgızistan, bizim için özel, ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Bu anlayışla 1991 yılında Kırgızistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülke olduk. 2011 senesinde Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi ihdas ederek, ilişkilerimizi stratejik ortaklık seviyesine yükselttik. Kırgızistan’da iş adamlarımızın çok önemli yatırımları var. Eğitim alanında bugüne kadar 3 bin 500 Kırgız öğrenciye Türkiye burslarıyla ülkemizde eğitim öğretim imkanı hazırladık. TİKA vasıtasıyla çok farklı alanlarda kalkınma projelerini hayata geçirdik.” diye konuştu.
“FETÖ’nün bu çabalarına verilmiş en güzel cevap”
İki ülke arasındaki bu yakın iş birliğinin 15 Temmuz darbe girişimi sonrası çeşitli sınamalara maruz kaldığını dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:
“FETÖ nüfuzu altındaki bazı şahıslar üzerinden bu iş birliğimizi zehirlemeye, dinamitlemeye ve rayından çıkarmaya çalıştılar. FETÖ’cüler ve sirayet ettikleri kişiler, Türkiye ile Kırgızistan arasına fitne tohumları ekmek için her türlü alçaklığı, kalleşliği sergilediler. Cumhurbaşkanı Ceenbekov’un ziyaretini FETÖ’nün bu çabalarına verilmiş en güzel cevap olarak görüyorum. Türkiye, son FETÖ’cü hain de hukuk önünde hesap verene kadar yurt içinde ve yurt dışında bu örgütle mücadelesini sürdürecektir. 251 insanımızın kanını döken, sadece bu külliyenin etrafında 29 kardeşimizi şehit eden bu alçakların ellerini, kollarını sallayarak gezmesine kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Nereye kaçarlarsa kaçsınlar, inlerine girecek, bunları kulaklarından tutup adalete teslim edeceğiz. Türkiye için olduğu kadar Kırgızistan için de çok büyük bir tehdit oluşturan bu örgütün kökünü kazımak, devlet başkanları olarak boynumuzun borcudur. Bu, öyle bir örgüt ki bugün bize, yarın aynısını Kırgızistan’a yapacak karakterdedir.”
İkili ve heyetler arası görüşmelerde bu konuları görüştüklerini belirten Erdoğan, Türkiye olarak FETÖ ile mücadele konusunda Kırgızistan’dan beklentileri açık ve net ifade ettiğini anlattı.
“FETÖ konusunda çok daha dirayetli davranacağına inanıyorum”
Bu meselenin Türkiye için anlamının Türk-Kırgız ilişkilerinin geleceği bakımından önemini vurguladığını kaydeden Erdoğan, “Sayın Ceenbekov’un FETÖ konusunda çok daha dirayetli davranacağına ve gereken önlemleri süratle alacağına inanıyorum. Biz de FETÖ ile mücadele noktasında ilgili birimlerimizle kendisinin yanında olacağız.” şeklinde konuştu.
Ceenbekov ile ekonomi, ticaret, kültür ve eğitim başta olmak üzere ikili gündemde yer alan diğer meseleleri de görüştüklerini aktaran Erdoğan, siyasi ve askeri iş birliği konularını ele aldıklarını bildirdi.
İki ülke arasındaki ticaret hacmini bir milyar dolara ulaştırmayı hedeflediklerini kaydeden Erdoğan, ekonomi bakanları ve iş adamlarının atacakları adımlarla, üçüncü ülkelerde de yatırımcıların atacağı adımların önemine işaret etti.
Türk Konseyi Zirvesi’ne de değinen Erdoğan, “İnşallah eylül ayında Türk Konseyi Zirvesi’ni Bişkek’te yapmayı arzu ediyoruz. Ceenbekov, ev sahibi olarak gerek bizi gerek Kazakistan’ı, Özbekistan’ı, Azerbaycan’ı ve Türkmenistan’ı davet etmek suretiyle güçlü bir mesajı istiyoruz ki Türk Konseyinde dünyaya verelim.” dedi.
Doğumunun 90’ıncı, vefatının ise 20’nci yılı idrak edilen Kırgız Yazar Cengiz Aytmatov’un “Birleşenler, birbirine omuz verenler, her engeli aşarlar.” sözüne atıfta bulunan Erdoğan, “Bizim de Türk dünyası olarak önümüzdeki engellere bu şekilde bakmamız, kenetlenmemiz, gönüllerimizi birleştirmemiz gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Ceenbekov’un ziyaretinin iki ülke arasında yeni sayfalar açılmasına vesile olacağına inancını dile getiren Erdoğan, yapılan anlaşmaların iki ülke arasında yeni bir dönemin başlangıcına vesile olmasını diledi.
İki ülke arasında 6 anlaşma imzalandı
Basın toplantısı öncesinde Erdoğan ve Ceenbekov huzurunda iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreni gerçekleştirildi.
Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgızistan Hükümeti arasında 6 anlaşma imzalandı.
Buna göre, “Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ile Kırgız Cumhuriyeti Yatırım Teşvik Ajansı Arasında Mutabakat Muhtırası”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Tarım Alanında İşbirliği Anlaşması”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgızistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Beden Eğitimi ve Spor Alanında İşbirliği Anlaşması”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgızistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sosyal Güvenlik Alanında İşbirliği Anlaşması”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Basın ve Enformasyon Alanlarında İşbirliği Protokolü”, ilgililer tarafından imzalandı.
İmza töreninde Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, TİKA Başkanı Serdar Çam ve Türkiye Maarif Vakfı Başkanı Prof. Dr. Birol Akgün hazır bulundu.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Ceenbekov
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yapıcı ve verimli görüşmelerde bulunduğunu belirterek, “Kardeş Türkiye Cumhuriyeti ile olan kardeşlik ve ortaklık ilişkilerinin geliştirilmesinin bizim yürüttüğümüz siyasetin en öncelikli yönü olduğunu özellikle vurgulamak istiyorum.” diye konuştu.
Görüşmelerde iki ülkenin gündemindeki birçok konu hakkında fikir alışverişinde bulunduklarına dikkati çeken Ceenbekov, bu iş birliklerinin geleceğine yönelik çalışmalar yapılması gerektiği konusunda fikir birliğine vardıklarını kaydetti.
Ceenbekov, ortak tarih ve kültür bağları üzerine kurulu Kırgız-Türk ilişkilerinin geleceğinin her iki ülkenin de gündem konusu olduğunu vurgulayarak, “Yüksek stratejik iş birliği seviyesini de ileriye doğru geliştirmek ve bu alanda başarılara ulaşmak bizim ortak amacımızdır.” değerlendirmesinde bulundu.
İki ülke arasında imzalanan anlaşmalar
Görüşmelerde ticari ve ekonomik başta olmak üzere askeri, teknik, kültürel ve sosyal alandaki iş birliklerinin ele alındığını kaydeden Ceenbekov, ileriki dönemde öncelik verilecek çalışmaların tespit edildiğini söyledi.
Ceenbekov, “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi başta olmak üzere iki ülke arasındaki Karma Ekonomik Komisyonu ve diğer kurumlar arasındaki komisyonların çalışmalarına ivme kazandırmak üzere bir sonraki toplantıları en kısa süre zarfında tertipleme konusunda mutabakata vardıklarını” dile getirdi.
Görüşmeler sırasında Kırgız-Türk iş birliğinin çok yönlü ve formatlı şekilde ele alındığına işaret eden Kırgızistan Cumhurbaşkanı, Türk dili konuşan ülkeler arasında tesis edilmiş olan “Türk Keneşi”nin (Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi) bir sonraki toplantısı hakkında da fikir alışverişinde bulunulduğunu anlattı.
İki ülke açısından çok önemli anlaşmalar imzalandığına dikkati çeken Ceenbekov, sosyal güvenlik alanındaki anlaşmanın kendileri için çok önemli olduğunu vurguladı.
Ceenbekov, bu anlaşmayla ilgili, “Bu, doğrudan bizim çalışmakta olan işçi vatandaşlarımızı ilgilendirmektedir. Her iki ülkede bulunan vatandaşlarımız bulundukları yerde sosyal sigorta ve emeklilik ödemelerini yaparak kendilerinin sonraki hayatlarını garantiye almış olacaklar.” dedi.
Kırgız yazar Aytmatov
Öte yandan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı, Türk yetkilileri, Üçüncü Dünya Göçebe Oyunları ve Cengiz Aytmatov’un doğumunun 90. yıl dönümü dolayısıyla düzenlenecek etkinliklere davet ettiğini söyledi.
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatının (TÜRKSOY) 2018’i “Cengiz Aytmatov Yılı” ilan ettiğini anımsatan Ceenbekov, bu yıl dönümünün kendisinin Türkiye ziyaretine denk gelmesinin önemini vurguladı.
Ceenbekov, “Cengiz Aytmatov’un 90. doğum yıl dönümünün kardeş Türkiye’de de görkemli şekilde kutlamalara tabi tutulacağını duyunca biz de gururlanmış bulunuyoruz.” ifadelerini kullandı.
Kırgız heyeti olarak ikili görüşmelerde ele alınan konular ve varılan mutabakatlara büyük değer verdiklerini söyleyen Ceenbekov, mutabakatlar çerçevesinde yapılacak işler için gayret sarf edilmesine ve iki halk arasındaki yakınlık ve dostluk ilişkilerinin pekiştirilmesine önem atfedileceğini dile getirdi.
Ceenbekov, iki heyet arasındaki görüşmelerin Kırgız-Türk ilişkilerinin gelişmesine yeni ivme kazandıracağını ve iş birliği alanlarının geniş çapta gelişme kaydetmesine vesile olacağını ümit ettiğini belirtti.
Ceenbekov, “Kardeş Türkiye Cumhuriyeti’ne öncelikle barış, sükunet ve gönenç temenni ederim. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan Beyefendi’ye büyük sorumluluk talep eden bu devlet görevinde büyük başarılar ve tüm iyilikleri temenni ederim.” şeklinde konuştu.
Muhabir: Aynur Ekiz, Tuğçenur Yılmaz, Ömer Faruk Yıldız