BARTIN
Bartın Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr Hasan Hüseyin Güneş, “Filistin’deki araştırmalar sonucunda bazı çarpıcı gerçekleri kaleme aldık. Mesela birisi ‘Filistin’de Filistinli mülteciler’ idi. Böyle bir tanımlama dünyada bildiğim kadarıyla başka bir ülkede mevcut değil.” dedi.
Güneş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2012-2015 yılları arasında Filistin’de doktora çalışması yaptığını ve Kudüs’e bağlı Ubu Dis kasabasında yer alan “İhyai’t Türasi’l İslami Kütüphanesi”nde Osmanlı arşivlerinde incelemelerde bulunduğunu anlattı.
Araştırmalar çerçevesinde Filistin’de yaklaşık 3 yıl yaşadığını aktaran Güneş, tecrübe ve gözlemlerini “Kudüs Mağaribe Mahallesi” ve “Kudüs’ü Yeniden Düşünmek” isimli kitaplarda topladığını kaydetti.
Kudüs’te yapılan araştırmaların Türkiye’nin elini güçlendireceğini ifade eden Güneş, “Kütüphanedeki Osmanlı arşivinde şeriyye sicilleri üzerine araştırmalar yaptım. Müessesenin müdürü Safedi Bey’in söylediği ve gözden geçirdiğimiz ülkemizdeki mevcut literatüre göre, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Kudüs şeriyye sicilleri üzerine yapılan ilk çalışma, çok şükür bize nasip oldu.” diye konuştu.
Filistin’deki araştırmalar çerçevesinde oradaki insan manzaralarını da gözlemlediğini anlatan Güneş, şöyle devam etti:
“Orada sadece geçmişte kalmış araştırmaları değil, günümüz Filistin’ine de ışık tutabilecek bazı gözlemler yapma fırsatım oldu. Filistin’deki araştırmalar sonucunda bazı çarpıcı gerçekleri kaleme aldık. Mesela birisi “Filistin’de Filistinli mülteciler” meselesiydi. Gerçekten çok ilginç tanımlama. Böyle bir tanımlama dünyada bildiğim kadarıyla başka bir ülkede mevcut değil. Bizzat bugün Filistin’in fili başkenti Ramallah’ta ‘çadır kent’ diyebileceğimiz, Arap-İsrail savaşlarından sonra oluşturulmuş gettolarda yaşayanlar mevcut. Filistin’de, bizim ‘gecekondu’ diye tabir edebileceğimiz, Birleşmiş Milletler Mülteci Masası tarafından kendilerine yüz yıllığına kiralanmış arazilerde mülteci kimliğiyle yaşayan insanlar var.”
ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasının izahının, kentin kendi tarihiyle de ilgili olduğu yorumunu yapan Güneş, 2017 yılının, Filistin’in Osmanlı topraklarına ilhakı, İngiliz mandater rejiminin başlaması ve 20 yıl arayla cereyan eden Arap-İsrail savaşlarının yıl dönümü olmasına dikkati çekti.
Güneş, bunun coğrafi siyasal krizlerle de ilgili olabileceğine değinerek, çeşitli platformlarda ve basında Kudüs hakkında ortaya koyulan yorumların tarihsel bağlama oturtulmadığı müddetçe cılız kalacağını sözlerine ekledi.
Muhabir: Yalçın Çelen